همه ما از اهمیت بارداری و نکات قبل و بعد از آن باخبر هستیم اما متاسفانه بیشتر زوجین بدون توجه به نکات و مراقبت‌های قبل از باروری برای بچه‌دار شدن اقدام می‌کنند. عدم توجه به نکات و مراقبت‌های قبل از باروری والدین را با دردسرها و مشکلاتی روبرو خواهد کرد که در برخی مواقع آسیب‌های جبران ناپذیری به همراه دارند. از این رو توصیه می‌کنیم قبل از اینکه برای باروری دست به کار شوید با متخصص حرفه‌ای زنان و زایمان و باروری مشورت کنید و با کسب اطلاعات کافی برای باردار شدن اقدامات لازم را انجام دهید. در برخی از موارد زوجین به طور ناخواسته و ناگهانی باردار می‌شوند که باز هم دیر نیست و می‌توانند به نکات حین باروری توجه کنند و اقدامات لازم را انجام دهند. در صورتی که شما نیز قصد دارید به زودی باردار شوید، بهتر است مطلب زیر را به طور کامل مطالعه کنید.
مشاوره و ویزیت قبل از بارداری
مشاوره با متخصص زنان و زایمان قبل از بارداری اصلی‌ترین قسمت بچه‌دار شدن محسوب می‌شود؛ زیرا در طول این جلسات مشاوره افراد از وضعیت جسمانی و سلامت خود باخبر می‌شوند و می‌توانند از بیماری‌های آتی فرزند خود جلوگیری کنند. در ضمن طی این جلسات زوجین به صورت روحی و روانی نیز برای فرزندآوری آماده می‌شوند.
در صورتی که هر یک از والدین به بیماری‌ها و مشکلات مختلف فیزیکی دچار باشند، در این جلسات مشاوره متخصص راه‌حلی برای درمان آنها تعبیه می‌کند. جلسات مشاوره از باروری بسیار مهم هستند؛ زیرا به والدین کمک می‌کنند تا بدون هر نوع بیماری و مشکل یا اختلال در سلامتی خود برای فرزندآوری اقدام کنند.
در ضمن مشاوره‌ها و ویزیت‌های قبل از باردار شدن سطح سلامت مادر و البته فرزند را افزایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند در دوران باروری خود احساس راحتی بیشتری داشته باشید. در صورت بی‌توجهی به نکات آموزشی و مهم مشاوران باروری اختلالات زیاد و احتمالی زندگی مادر و جنین او را تهدید خواهند کرد.
موارد مهم قبل از باردار شدن
شاید برایتان سوال که در دوران قبل از بارداری پزشک متخصص چه مواردی را مورد بررسی و ارزیابی دقیق قرار می‌دهد. سابقه باروری والدین اولین و مهمترین موردی است که باید قبل از باردار شدن آن را در نظر بگیرید. در ادامه متخصص تاریخچه یا سابقه بیماری و سلامتی والدین را مورد بررسی قرار می‌دهد.
سلامت روان یکی دیگر از موارد مهمی است که باید قبل از باروری به آن توجه کنید. در جلسات مشاوره تاریخچه و سابقه جراحی زنانگی مادر نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین متخصص داروهای شیمیایی، گیاهی یا حتی مکمل‌های غذایی که والدین مصرف می‌کنند را تحت بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد.
سابقه بیماری‌های خانوادگی نیز از جمله دیگر مواردی است که باید قبل از باردار شدن مورد بررسی قرار بگیرد. پزشک متخصص در این جلسات معاینه و مشاوره احتمال بروز بیماری‌های مادرزادی یا نقص عضو جنین را براساس شرایط جسمانی پدر و مادر بررسی می‌کند. در ادامه برخی دیگر از اصلی‌ترین موارد را به طور خلاصه نام می‌بریم:
- خطرات موجود در محیط خانه یا محل کار
- بررسی وزن مادر
- بررسی تناسب اندام مادر
- شیوه و سبک زندگی والدین
- میزان مصرف مواد مخدر
- میزان مصرف الکل
- میزان ورزش کردن
- رژیم غذایی والدین
- میزان مصرف کافئین
- میزان مصرف ویتامین‌های قبل از حاملگی
- سابقه و تاریخچه واکسیناسیون
- بررسی احتمال اختلالات کروموزومی
- بررسی احتمال اختلالات ژنتیکی
نکاتی که باید قبل از بارداری رعایت شود
اکنون که تا حدودی با موارد مهم قبل از بارداری آشنا شدید، بهتر است با نکات قبل از حاملگی نیز کمی آشنایی پیدا کنید. اولین نکته مربوط به دوران حاملگی، تغذیه یا رژیم غذایی شما است. بنابراین قبل از باردار شدن تغذیه خود را اصلاح کنید و بیشتر مواد غذایی سالم و مولتی ویتامین بخورید.
یکی دیگر از نکات مهم قبل از باردار شدن، عدم مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر است. با این کار شما نه تنها سلامت خود را حفظ می‌کنید بلکه به سلامت فرزندتان نیز کمک خواهید کرد. سعی کنید از حاملگی خود از هر نوع ماده سمی و آلاینده محیطی دوری کنید و وزن خود را بر روی ایده‌آل‌ترین حالت ممکن نگه‌دارید.
نکته دیگر مربوط به آمادگی‌های قبل از حاملگی به شرایط روحی و روانی شما مرتبط است. توجه داشته باشید که بهترین زمان برای باردار شدن به طور دقیق چه زمانی تعبیه شده و در آن زمان برای حامله شدن خود اقدام کنید. به طور کلی شما برای باروری نیز باید برنامه‌ریزی کنید. برخی از نکات مهم باردار شدن را به طور مفصل شرح می‌دهیم.
برنامه‌ریزی برای بارداری
اولین قدم برای باردار شدن چیدن یک برنامه مشخص و دقیق است. در طول این برنامه‌ریزی شما باید برای ملاقات و مشاوره متخصص زنان و زایمان زمانی را در نظر بگیرید. تغذیه خود را اصلاح کنید. سبک ناسالم زندگی خود را تغییر دهید و از الکل، سیگار و سایر دخانیات دوری کنید.
رسیدن به وزن ایده‌آل نیز یکی از روش‌ها برای برنامه‌ریزی قبل از باردار شدن محسوب می‌شود. ناگفته نماند شما باید از نظر جسمانی و روانی نیز سالم باشید تا بتوانید فرزندی سالم را به دنیا آورید.
دوری از روشهای پیشگیری
شاید تا قبل از اینکه برای باردار شدن تصمیم قاطع بگیرید، از روشهای پیشگیری استفاده می‌کردید اما بعد از تصمیم نهایی خود باید این روش‌ها را به طور کامل کنار بگذارید. برخی از بانوان بعد از خودداری از روشهای پیشگیری بلافاصله باردار نمی‌شوند و باید چند ماهی را بدون هیچ روش پیشگیری برای باروری خود اقدام کنند.
آزمایش‌های قبل از باروری
در این مرحله باید از یک متخصص زنان و زایمان حرفه‌ای کمک بگیرید تا تست‌ها و آزمایش‌های مورد نظر یا ضروری را برای شما تعبیه و برنامه‌ریزی کند. شما قبل از اینکه باردار شوید باید این تست‌ها را به طور کامل انجام دهید. برخی از این تست‌ها را در زیر نام می‌بریم:
- تست ویروس روبلا
- آبله مرغان
- تست ایدز
- تست هپاتیت ب
- هرپس
- بیماری‌های مقاربی همانند سفلیس، سوزاک و غیره
- تست تیروئید
- تست عفونت‌های انگلی
- کم خونی
- تالاسمی
- تست بیماری‌های ژنتیکی
تقویت رحم قبل از بارداری
رحم سالم بدون شک بارداری بهتری را میسر می‌کند و جنین بهتر و راحت‌تر در یک رحم سالم رشد خواهد داشت. بنابراین قبل از باردار شدن بانوان باید به سلامت رحم خود اهمیت دهند و با پزشک یا متخصص حرفه‌ای حاضر در این صحبت کنند. برخی از داروها و مواد طبیعی به تقویت رحم کمک می‌کنند.
در ضمن داشتن تحرک و انجام ورزش‌های هدفمند و صحیح نیز می‌تواند به تقویت رحم کمک کند. هر چه استرس کمتری را قبل از باردار شدن تجربه کنید، به طور حتم رحم شما بیشتر تقویت می‌شود و برای یک بارداری سالم و بدون نقص آماده خواهد شد.
مراقبت‌های بارداری
مراقبت‌ها و نکات قبل از بارداری بسیار مهم هستند اما مراقبت‌های دوره باروری از مراقبت‌های قبل از آن نیز حتی مهم‌تر خواهند بود. شما نباید تنها تا قبل از باردار شدن پیرو توصیه‌های متخصص باشید و بعد از اینکه باردار شدید این توصیه‌ها را به طور کامل رها کنید یا نادیده بگیرید.
برای اینکه فرزند سالمی داشته باشید و هیچ خطری سلامت خودتان را تهدید نکند، باید به مراقبت‌های دوره باروری نیز اهمیت دهید. برای مثال در 3 ماه اول دوره باروری خود به طور منظم چکاپ دهید و تست‌های این دوره را جدی بگیرید. توصیه می‌کنیم بیشتر استراحت کنید و فعالیت‌های روزانه خود را تا جای ممکن کاهش دهید.
از دیگر مراقبت‌های این دوره انجام مراقبه و مدیتیشن است که شما می‌توانید به صورت روزانه این فعالیت ساده را در منزل خود انجام دهید. هرگز و تحت هیچ شرایطی وسایل سنگین را بلند نکنید. طبق نظریه پزشک و زیر نظر یک مربی حرفه‌ای با انجام برخی از ورزش‌های خاص لگن خود را تقویت کنید. برخی دیگر از این مراقبت‌ها عبارت هستند از:
- مصرف ویتامین‌های ضروری و مهم مربوط به دوره باروری
- نوشیدن آب در طول روز و با حجم بالا
- تعیین یک رژیم غذایی سالم تشکیل شده از انواع میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها و فیبر
آیا مردان نیز قبل از باروری باید کار خاصی انجام دهند؟
براساس تفکر عمومی افراد، زمانی که به مراقبت‌های قبل از باروری فکر می‌کنیم همیشه مسائل و شرایطی را در نظر می‌گیریم که نقش مادر در آنها مهم است. متاسفانه برخی از مردان حتی خبر ندارند که کیفیت و کمیت اسپرم آنها نیز در باروری موفق و به موقع تاثیرگذار خواهد بود.
در صورتی که مردان چاق یا پرخور هستند و بیشتر از غذاهای چرب تغذیه می‌کنند، فرزند آنها نیز در بیشتر موارد چاق می‌شود. مردان نیز به عنوان پدر نوزاد باید برای سلامت جنین کارهایی انجام دهد یا حتی تست‌هایی را پشت سر بگذارد. در این بخش مواردی که مردان باید به آنها پایبند باشند را به طور خلاصه نام می‌بریم:
- کمتر کردن مصرف الکل یا قطع کلی آن: مصرف زیادی الکل تولید اسپرم را با اختلال روبرو خواهد کرد.
- داشتن تحرک بیشتر: بهتر است حداقل 30 الی 45 دقیقه را در هفته به صورت هوازی ورزش کنند. همچنین شنا، دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی نیز برای آنها گزینه مناسبی خواهد بود.
- رسیدن به وزن ایده‌آل: چاق بودن مرد نه تنها احتمال چاقی فرزند را افزایش می‌دهد بلکه کیفیت و کمیت اسپرم را نیز کاهش می‌دهد.
- مصرف ویتامین‌های مخصوص: با مصرف برخی از ویتامین‌های مورد نیاز بدن، مردان می‌توانند اسپرم بیشتری تولید کنند.
- بررسی وجود بیماری‌های مقاربتی و دست به کار شدن برای درمان آنها
- ارزیابی سابقه پزشکی و ژنتیکی خانواده مرد
در دوره بارداری از چه کارهایی اجتناب کنیم؟
بارداری دوره سخت و پیچیده‌ای است و به مراقبت‌های خاص و ویژه نیاز دارد. همچنین مادران باید از نظر روحی به طور کامل برای این دوره آماده باشند. برای حفظ سلامت فرزند خود و زایمان راحت‌تر توصیه می‌کنیم برخی از کارهای روزانه خود را انجام ندهید و از برخی غذاهای مضر دوری کنید. در طول دوره باروری بهتر است از موارد زیر اجتناب کنید:
- انجام ورزش‌های سنگین و شدید
- مصرف الکل
- مصرف کافئین
- کشیدن سیگار
- مصرف داروهای غیرقانونی و مواد مخدر
- خوردن ماهی خام
- خوردن غذاهای دریایی و دودی
- خوردن جوانه‌های خام
- مصرف شیر غیر پاستوریزه
- مصرف برخی از محصولات لبنی
- مصرف فست فود
اهمیت تغذیه در دوران قبل و بعد از بارداری
تغذیه و رژیم غذایی شما یکی از موثرترین موضوعات مربوط به قبل و بعد از بارداری است که شما نمی‌توانید از اهمیت آن چشم‌پوشی کنید. در جلسات مشاوره و با ملاقات کردن متخصصان حرفه‌ای شما می‌توانید از بهترین رژیم غذایی قبل و بعد از باردار شدن باخبر شوید و طبق دستورالعمل‌های پزشک متخصص پیش روید.
این موضوع در دوران باروری حتی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا مادر باید نیازهای بدن خود و فرزندش را به طور کامل رفع کند. با مصرف غذاهای باکیفیت و قوی زنان می‌توانند انرژی مورد نیاز برای فرزند خود را تامین کنند. سبزیجات از جمله بهترین و تاثیرگذارترین مواد غذایی مناسب برای مادران باردار است. با ما همراه باشید تا برخی دیگر از مواد غذایی مناسب زنان باردار را ذکر کنیم:
- میوه
- لبنیات طبیعی
- پروتئین
- دانه
- اسید فولیک
بهترین مشاوره قبل از بارداری را از کجا دریافت کنیم؟
در صورتی که برای باردار شدن مطمئن هستید، توصیه می‌کنیم با کمی جستجو بهترین و متخصص‌ترین پزشک یا کلینیک درمانی حاضر در این حوزه را بیابید و از تخصص آنها بهترین راهنمایی را دریافت کنید. این متخصصان می‌توانند بایدها و نبایدهای قبل و بعد باروری را برای شما شرح دهند تا دوران بارداری خوب و راحتی را تجربه کنید و هرگز نگران سلامت خود یا فرزندتان نباشید.
نتیجه گیری
نکات مربوط به قبل از دوره بارداری و نکات مربوط به افراد باردار را در این راهنما به طور مفصل شرح دادیم. بنابراین امیدوار هستیم شما نیز با توجه به جزئیات ذکرشده بتوانید برای باروری خود برنامه‌ریزی دقیقی بچینید و دست به کار شوید. فراموش نکنید باید در اولین قدم به یک کلینیک تخصصی زایمان و باروری مراجعه کنید تا از آنها بهترین مشاوره را بگیرید. کلینیک رستاک نیز یکی از این کلینیک‌های تخصصی حاضر در حوزه باروری است که علاوه بر ارائه بهترین مشاوره قبل از باردار شدن، می‌تواند روشهای درمان ناباروری و کمک باروری IVF و IUI را نیز برای افراد نابارور انجام دهد.
