برخلاف گذشته که خیلی به مسائل مربوط به تنظیم خانواده توجه نمی‌شد و خانواده‌های پرجمعیتی در جوامع زندگی می‌کردند، در حال حاضر به طور فزاینده‌ای بر تنظیم خانواده و سلامت باروری زوجین تمرکز شده است. از این رو روش‌های مختلفی را برای جلوگیری از بارداری و باروری زوجین پیشنهاد می‌کنند. با توسعه علم پزشکی کارایی و راحتی این روش‌ها، افزایش یافته است و یکی از روش‌های بسیار موثر و البته دائمی پیشگیری از بارداری وازکتومی نام دارد که بر روی بدن مردان تغییراتی ایجاد می‌شود.
علی‌رغم اثربخشی و سادگی این روش، بسیاری از افراد هنوز اطلاعات کاملی در مورد این روش پیشگیری در دست ندارند و حتی نمی‌دانند فواید دقیق وازکتومی چیست. در این راهنما به طور مفصل شرایط و نحوه انجام این جراحی را توضیح می‌دهیم.
آشنایی با روش پیشگیری از بارداری وازکتومی
وازکتومی چیست؟ وازکتومی در واقع یک روش جراحی برای جلوگیری از بارداری دائمی است که برای مردان طراحی شده و کاربرد دارد. شاید با روش های پیشگیری از بارداری زنانه آشنایی بیشتری داشته باشید اما مردان نیز می‌توانند با تجربه برخی از جراحی‌ها قدرت باروری خود را از بین ببرند.
این روش جراحی شامل بریدن، مهر و موم کردن مجرای دفران یا لوله‌هایی است که اسپرم را از بیضه‌ها به مجرای ادرار می‌برند. با ایجاد اختلال در این مسیر، اسپرم دیگر نمی‌تواند در حین انزال با مایع منی مخلوط شود و به طور موثر از بارداری جلوگیری خواهد شد.
این روش پیشگیری از بارداری اغلب برای مردان مناسب است که از عدم فرزندآوری خود مطمئن هستند، دیگر نمی‌خواهند بچه‌دار شوند یا اینکه هیچ فرزندی ندارند. برای اتخاذ تصمیم در این مورد، بهتر است به سراغ متخصصان حرفه‌ای بروید و از آنها مشاوره کامل بگیرید.
انواع روش وازکتومی
شاید با شنیدن نام جراحی بترسید و فکر کنید که وازکتومی روشی بسیار تهاجمی و دردناک است، در حالی که این نوع عمل به طور معمول سرپایی انجام می‌شود. آقایان بعد از این جراحی حتی به یک شب اقامت در بیمارستان، کلینیک یا مطب نیاز نخواهند داشت.
البته باید در انتخاب متخصص مجری این جراحی دقت به خرج دهید. در نظر داشته باشید، این روش پیشگیری از باروری در مردان به دو صورت قابل اجرا است که در ادامه آنها را توضیح می‌دهیم:
- وازکتومی معمولی: این روش با ایجاد برش‌های کوچک در کیسه بیضه آغاز می‌شود تا متخصص بتواند به دفران دسترسی پیدا کند. سپس لوله‌ها را می‌برد. در نهایت نیز انتهای لوله را می‌بندد تا برای جلوگیری از حرکت اسپرم آن را محدود خواهد کرد.
- وازکتومی بدون اسکالپل: این روش نسبت به نوع اول وازکتومی کمتر تهاجمی است و متخصص از ابزاری خاص برای سوراخ کردن پوست کیسه بیضه استفاده می‌کند. در این شرایط متخصص می‌تواند بدون ایجاد برش به مجرای دفران دسترسی پیدا کند. خبر خوب اینکه وازکتومی نوع دوم به طور معمول با خونریزی کمتری همراه است و دوره نقاهت آن خیلی کوتاه خواهد بود.
نحوه انجام جراحی وازکتومی
بدون شک می‌دانید که اسپرم نقش مهمی در باروری مردان ایفا می‌کند، بنابراین اگر در مایع منی مردان اسپرم وجود نداشته باشد، قدرت باروری آنها نیز از بین می‌رود. از آنجایی که اسپرم‌ها بعد از تولید از طریق لوله‌های واز دفران خود را به مایع منی می‌رسانند با مسدود کردن این لوله‌های باروری مردان نیز پایان می‌پذیرد.
در روند جراحی وازکتومی نیز افراد متخصص لوله نام برده را مسدود یا حتی قطع می‌کنند تا از باروری مردان جلوگیری کرده باشند. ناگفته نماند این روش جراحی در روند انزال مردان هیچ تغییری ایجاد نخواهد کرد و تنها بر روی کیفیت یا کمیت اسپرم‌های درون مایع منی موثر است.
بعد از وازکتومی چه اتفاقی برای اسپرم‌ها رخ می‌دهد؟
انجام عمل وازکتومی
پس از وازکتومی، تولید اسپرم در بیضه‌ها همچنان ادامه می‌یابد اما اسپرم نمی‌تواند از بدن خارج شود. به عبارت دیگر بعد از این عمل جراحی، بدن مردان به طور طبیعی اسپرم را جذب می‌کند اما این تجمع با هیچ عارضه جانبی همراه نخواهد بود.
آیا برای انجام جراحی وازکتومی به داروی بیهوشی نیاز است؟
از آنجایی که این عمل خیلی راحت و سرپایی انجام می‌شود، افراد متقاضی به داروی بیهوشی نیاز نخواهند داشت و تنها با استفاده از بی‌حسی موضعی می‌توانند شرایط ناشی از جراحی را تحمل کنند. نگران نباشید با بی‌حسی موضعی به طور حتم شما در تمام طول مدت جراحی احساسی راحتی دارید و درد نمی‌کشید.
شاید باورتان نشود اما این جراحی جزئی اما بسیار کاربردی تنها 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد. البته بهتر است بعد از این عمل کمی استراحت کنید؛ زیرا ممکن است با مقدار کمی تورم یا ناراحتی روبرو شوید. برای رفع این تورم و درد ناشی از جراحی بهتر است از کمپرس یخ استفاده کنید. همچنین مسکن‌های بدون نسخه نیز می‌توانند درد یا ناراحتی شما را کنترل کنند.
مشاوره قبل از انجام وازکتومی
در این راهنما اشاره کردیم که مردان متقاضی این عمل جراحی باید از تمام عوارض و تاثیرات دائمی این روش آگاه باشند و بتوانند بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. از آنجایی که این روش دائمی است بازگشت از آن نیز با میکروجراحی امکان‌پذیر خواهد بود، بهتر است قبل از اقدام برای انجام آن تمام جوانب را در نظر بگیرید.
متخصصان حاضر در این حوزه می‌توانند اطلاعات کاملی را در مورد جراحی وازکتومی در اختیار شما قرار دهند تا در نهایت با بررسی تمام مسائل از هزینه‌ها و ریسک‌ها یا خطرات این عمل بتوانید بهترین تصمیم را برای انجام آن بگیرید.
مزایای انجام وازکتومی
یکی از دلایل اصلی انتخاب این روش پیشگیری از بارداری اثربخشی بالای آن است. وازکتومی بیش از 99 درصد از بارداری زوجین جلوگیری می‌کند و همین مسئله باعث شده تا این روش به یکی از قابل اطمینان‌ترین روش‌های کنترل بارداری تبدیل شود.
برای مردانی که در مورد انتخاب‌های مربوط به تنظیم خانواده خود مطمئن هستند، وازکتومی یک راه‌حل دائمی به حساب می‌آید. با انجام این جراحی زوجین آرامش ذهنی بیشتر خواهند داشت و در نتیجه برقراری روابط صمیمانه بدون نگرانی از بارداری ناخواسته برای آنها تسهیل می‌یابد. برخی از مزایای اصلی این روش را در زیر نام می‌بریم:
- بدون اثرات منفی بر روی سلامت فردی مردان
- عدم بروز تاثیرات منفی بر روی سطح هورمون و میل جنسی مردان
- عدم بروز تاثیرات منفی بر روی روابط جنسی زوجین
- ساده و ایمن
- روشی مناسب برای جایگزینی عقیم‌سازی بانوان
وازکتومی برای چه کسانی مناسب است؟
تاثیر جراحی وازکتومی
از آنجایی که این روش پیشگیری از بارداری موثر و دائمی است، افراد باید این جراحی را انجام دهند که مطمئن هستند فرزندان بیشتری نمی‌خواهند یا اینکه خانواده خود تکمیل کرده‌اند. قبل از وازکتومی حضور در جلسات مشاوره با متخصصان حرفه‌ای بسیار مهم است.
مردان متقاضی این جراحی باید از دیدگاه‌های مختلفی شرایط تنظیم خانواده خود را بسنجند و در صورت اطمینان از عدم فرزندخواهی خود برای این روش جراحی آماده شوند. متخصصان حرفه‌ای تمام جوانب لازم را با شما در میان می‌گذارند تا با خیالی آسوده برای این عمل آماده شوید.
چه مدت طول می‌کشد تا وازکتومی موثر شود؟
در نظر داشته باشید برخلاف برخی از روش‌های پیشگیری از بارداری، وازکتومی روشی فوری برای جلوگیری از بارداری نیست. به عبارت دیگر حتی بعد از اجرای این جراحی، ممکن است اسپرم‌ها برای مدتی در مجرای دفران مردان باقی بمانند و همین مسئله به احتمال بروز بارداری کمک می‌کند.
به طور معمول این روش بعد از 15 تا 20 بار انزال مردان تاثیر مثبت خود را نشان می‌دهد. می‌توان گفت مردانی که این عمل را انجام داده‌اند حدود سه ماه بعد عقیم می‌شوند. بعد از سه ماه، اسپرم در مایع منی مردان به صفر درصد می‌رسد و باروری آنها از بین می‌رود.
در صورتی که هنوز از عقیم شدن خود به طور کامل مطمئن نیستید، توصیه می‌کنیم به سراغ متخصصان حرفه‌ای بروید. این افراد با تجزیه و تحلیل مایع منی شما می‌توانند عدم وجود اسپرم را تایید کنند.
چند وقت بعد از وازکتومی می‌توان رابطه جنسی برقرار کرد؟
شما حدود هفت روز بعد از این عمل جراحی خود می‌توانید رابطه جنسی داشته باشید اما از آنجایی که هنوز درون مجرای دفران شما اسپرم وجود دارد، باید از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری نیز استفاده کنید. در واقع تا زمانی که متخصص عدم وجود اسپرم درون مایع منی شما را تایید کند، شما باید از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری همانند کاندوم، قرص ضد بارداری و غیره کمک بگیرید.
متخصصان با انجام آزمایش‌های مشخص و بررسی مایع منی شما می‌توانند از وجود یا عدم وجود اسپرم درون مایع منی مطمئن شوند. در بخش قبلی گفتیم که تاثیر اصلی و کامل این روش جلوگیری از بارداری حدود سه ماه بعد قابل مشاهده خواهد بود اما شما برای انجام فعالیت جنسی با هیچ محدودیتی روبرو نیستید.
آیا وازکتومی موقت نیز وجود دارد؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت، خیر هیچ روشی پیشگیری از بارداری با نام وازکتومی موقت وجود ندارد و مردانی که این عمل را تجربه کرده‌اند، برای همیشه عقیم می‌شوند. به زبان ساده این عمل جراحی روندی دائمی برای جلوگیری از بارداری است اما برگشت‌پذیر خواهد بود.
از آنجایی که طی روش جراحی ذکر شده، متخصص لوله وازدفران مرد را مسدود یا آن را قطع می‌کند، برای برگشت قدرت باروری مردان متخصصان می‌توانند دوباره این لوله را باز کنند یا آن را به دستگاه تناسلی آقایان اتصال دهند. بنابراین این روش موقت نیست اما قابل برگشت است.
مراقبت‌های بعد از جراحی وازکتومی
محل جراحی وازکتومی
با اینکه این عمل خیلی سخت و پردردسر نیست و به صورت سرپایی انجام می‌شود اما به هر حال مردان باید بعد از جراحی وازکتومی نکاتی را رعایت کنند. برخی از دستورالعمل‌ها و مراقبت‌های بعد از این عمل را در ادامه شرح می‌دهیم:
- بعد از عمل برای مدتی استراحت کنید
- حداقل به مدت 48 ساعت از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنید
- به منظور کاهش تورم کیسه بیضه خود کیسه یخ را بر روی آنها قرار دهید
- برای به حداقل رساندن ناراحتی بعد از عمل از لباس زیر مناسب استفاده کنید
- به مدت یک هفته یا بیشتر (براساس توصیه جراح) از فعالیت جنسی خودداری کنید
- برای اطمینان از بهبودی کامل خود و تایید عدم وجود اسپرم در مایع منی در جلسات بعد از عمل شرکت کنید
- تا سه ماه طبق برنامه‌ریزی مشخصی رابطه جنسی داشته باشید؛ زیرا ممکن است هنوز اسپرم در مجرای دفران شما وجود داشته باشد
هزینه جراحی وازکتومی
متاسفانه این عمل در تمام کلینیک‌ها و مراکز پزشکی قابل انجام نیست و حتی برخی بر این باور هستند که انجام وازکتومی در ایران با ممنوعیت روبرو خواهد بود. با توجه به شرایطی که انجام این جراحی با آن روبرو است، این امکان وجود دارد که هزینه جراحی عقیم‌سازی مردان خیلی گران باشد.
به هر حال برای برآورد قیمت این جراحی بهتر است از متخصصان حرفه‌ای حاضر در این حوزه کمک بگیرید و از آنها بخواهید تمام هزینه‌های اصلی و جانبی این روش را برای شما برآورد کنند تا قیمت دقیق جراحی مورد نظر قابل محاسبه باشد.
عمل برگشت از وازکتومی چه نام دارد؟
وازووازستومی به عمل برگشت از وازکتومی می‌گویند که در واقع یک روش میکرو جراحی به شمار می‌آید. در قسمت‌های قبلی نیز گفتیم متخصصان به منظور برگشت از عمل عقیم‌سازی مردان، مجرای آنها را دوباره به آلت تناسلی مردان پیوند می‌دهند یا دریچه آن را بازخواهند کرد.
مردانی که بعد از جراحی عقیم‌سازی احساس درد شدید دارند و نمی‌توانند درد خود را تحمل کنند، باید این عمل را انجام دهند تا مجرای آلت تناسلی آنها به حالت اولیه برگردد و درد آنها به طور کامل رفع شود.
نتیجه‌گیری
وازکتومی یک روش بسیار موثر و دائمی برای پیشگیری از بارداری مردان است و راه‌حلی قابل اعتماد برای کسانی به حساب می‌آید که از عدم فرزندخواهی خود مطمئن هستند. برای اینکه بتوانید این روش را تجربه کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید، به کمک و راهنمایی افراد متخصص حرفه‌ای نیاز خواهید داشت.
یکی از کلینیک‌های متخصص و مطلع جراحی وازکتومی، مرکز ناباروری رستاک است که تمام خدمات مربوط به بارداری از روش‌های پیشگیری از باروری و روش‌های کمک بارداری را در اختیار افراد متقاضی قرار می‌دهد. این کلینیک یکی از مجهزترین مراکز در حوزه ارائه خدمات بارداری است.
