اگر کمی با زبان انگلیسی آشنا باشید، بدون شک کلمه کاپ به گوشتان خورده است. کاپ (Cup) به معنای فنجان خواهد بود، بنابراین کاپ قاعدگی یعنی وسیله‌ای که شبیه به فنجان است و برای دوره قاعدگی بانوان استفاده می‌شود. این وسیله فنجان‌مانند کوچک و منعطف است که بانوان آن را درون واژن خود قرار می‌دهند. برخلاف تامپون یا پد بهداشتی که خون دوره قاعدگی را درون خود جذب می‌کنند، این وسیله خون را جمع می‌کند. توجه داشته باشید این وسیله فنجان مانند بعد از هر 8 تا 12 ساعت باید از واژن شما خارج و برای استفاده مجدد شسته شود. برخی از افراد این کاپ را به عنوان جام دوره قاعدگی نیز می‌خوانند. برای آشنایی بیشتر با این وسیله کاربردی مطلب زیر را تا انتها دنبال کنید.
کاپ قاعدگی چیست و چه مدل‌هایی دارد؟
کاپ قاعدگی یک کاسه کوچک است که در قسمت انتهایی آن لوله باریکی به چشم می‌خورد. این کاپ‌ها در اندازه‌ها و با متریال‌های مختلفی تهیه و تولید می‌شوند. از این رو شما می‌توانید با توجه به نیاز و ساختار بدن خود از کاپ‌های کوچک یا بزرگ کمک بگیرید که در ادامه بیشتر در مورد اندازه آنها توضیح می‌دهیم:
- فنجان قاعدگی کوچک برای افرادی مناسب است که میزان خونریزی آنها بسیار سبک و متوسط است، زیر 30 سال سن دارند و تا به حال سابقه زایمان نداشته‌اند.
- جام قاعدگی بزرگ برای افراد تعبیه شده که در دوران پریود خود خونریزی شدیدی دارند، بیش از 30 سال سن خواهند داشت و سابقه زایمان دارند.
- کاپ پریودی نوجوان که از جام‌های قاعدگی کوچک سایز نیز ریزتر هستند و برای نوجوانان طراحی و تولید شده‌اند.
بیشتر این وسایل از جنس سیلیکون هستند اما برخی از آنها با لاستیک تهیه و تولید شده‌اند. از این رو اگر به جنس لاتکس حساسیت دارید، بهتر است جام قاعدگی سیلیکونی را بخرید. این کاپ‌های کاربردی در اشکال مختلفی تولید می‌شوند که آنها را در زیر توضیح می‌دهیم:
- کاپ V شکل: در این نوع کاپ‌ها سری بزرگ‌تر از قسمت انتهایی است و اندازه کاپ از لبه به تدریج باریک می‌شود. کاپ V شکل محبوب‌ترین نوع کاپ است.
- کاپ زنگی شکل: این نوع کاپ‌ها نسبت به کاپ V شکل گردتر هستند و لبه‌های آنها رو به بیرون است. در ضمن قسمت انتهایی این نوع کاپ‌ها طولانی‌تر خواهند بود.
- کاپ گرد: پهنای کاپ‌های گرد بیشتر است.
- کاپ نامتقارن: لبه این نوع کاپ‌ها اریب است و در زاویه مشخصی زیر رحم قرار می‌گیرند.
نکته قبل از مصرف کاپ قاعدگی
اگر برای اولین بار از کاپ‌های قاعدگی استفاده می‌کنید، به طور حتم این امر برای شما ناراحت‌کننده است اما اگر دیواره‌های کاپ را کمی چرب و روغنی کنید، ممکن است راحت‌تر به درون واژن شما راه یابد. بنابراین قبل از قرار دادن کاپ درون واژن خود، از یک روان‌کننده استفاده کنید. هر چه کاپ خیس و لیزتر باشد راحت‌تر به درون واژن شما نفوذ می‌کند.
چگونه از کاپ قاعدگی استفاده کنیم؟
در صورتی که تا به حال از کاپ قاعدگی استفاده نکرده‌اید و در استفاده از این وسیله تازه‌کار هستید، توصیه می‌کنیم قبل از شروع دوره قاعدگی خود نحوه مصرف را تست کنید. بهتر است که از سایز کوچک این نوع کاپ‌ها کمک بگیرید و دستور العمل نحوه مصرف آن را با دقت بخوانید.
فراموش نکنید بعد از اینکه کاپ را از بسته‌بندی خارج کردید، قبل از استفاده آن را با آب و صابون بشویید و سپس خشک کنید. برای قرار دادن این نوع کاپ‌ها در واژن خود طبق مراحل زیر پیش روید:
- دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
- یک روان‌کننده مبتنی بر آب را به لبه فنجان بمالید تا فقط کمی خیس شود. این کار قرار دادن کاپ را تسهیل می‌کند. شما حتی می‌توانید کاپ را زیر دوش درون واژن خود قرار دهید.
- کاپ را تا لبه بالای آن تا کنید و به داخل وارد فشار دهید. نحوه قرار دادن کاپ همانند جای‌گذاری تامپون در رحم است. برای اینکه راحت‌تر این کاپ را درون واژن خود قرار دهید، می‌توانید چمباتمه بزنید تا روی توالت فرنگی بنشینید و یک پای خود را بالا ببرید.
- بعد از اینکه کاپ وارد واژن شد، روی دیواره‌های واژن قرار می‌گیرد. لبه‌های آن مانع از هر نوع نشتی می‌شوند و در واقع کاپ مهر و موم می‌شود. از این رو خون قاعدگی به راحتی درون کاپ می‌ریزد.
در نظر داشته باشید اگر کاپ را به درستی درون واژن خود قرار دهید، به هیچ‌وجه آن را حس نمی‌کنید. همچنان اگر احساس خوشایندی ندارید، می‌توانید زاویه کاپ را تغییر دهید و آن را کمی بچرخانید.
چه زمانی کاپ قاعدگی را از واژن خود خارج کنیم؟
با توجه به شدت خونریزی دوره قاعدگی خود، شما می‌توانید کاپ قاعدگی را هر 6 تا 12 ساعت یک بار تعویض کنید. به زبان ساده شما می‌توانید کل شب را با یک کاپ به سر برید و با خیالی آسوده بخوابید.
در نظر داشته باشید نباید یک کاپ را بیشتر از 12 ساعت درون واژن خود نگه‌دارید. در صورتی که قبل از 6 ساعت کاپ شما پر شد، باید آن را زودتر از موعد خالی کنید تا هیچ لکه خونی را بر روی لباس خود نبینید.
چطور کاپ قاعدگی را خارج کنیم؟
برای خارج کردن کاپ قاعدگی لازم نیست کار سختی انجام دهید، کافی است طبق مراحل زیر پیش بروید:
- دست‌های خود را با آب و صابون تمیز بشویید.
- در یک موقعیت راحت بنشینید یا چمباتمه بزنید.
- انگشت اشاره و شصت خود را وارد واژن کرده و قسمت انتهایی باریک کاپ را بیابید.
- به آرامی قسمت انتهایی کاپ را فشار دهید تا مهر و مهم لبه‌های آن باز شود.
- در صورتی که با فشار دست شما کاپ خارج نشد، از فشار عضلات کف لگن خود کمک بگیرید و کاپ را به سمت پایین فشار دهید.
- کاپ را در حالت عمودی نگه‌دارید تا خون درون آن بیرون نریزد.
- محتویات درون کاپ را در کاسه توالت تخلیه کنید.
- در صورتی که کاپ یک بار مصرف نباشد می‌توانید آن را با آب و صابون بشویید.
- در پایان کاپ را با آب جوش استریل کنید و برای استفاده در ماه آینده خشک نگه‌دارید.
فراموش نکنید اگر خونریزی دوره قاعدگی شما خیلی شدید است، بدون شک کمتر از 12 ساعت باید کاپ را تعویض کنید.
مراقبت‌های بعد از مصرف کاپ قاعدگی
بعد از استفاده از کاپ‌های چندبار مصرف و قبل از قرار دادن مجدد آنها درون واژن خود، باید این کاپ‌ها را تمیز بشویید. در بخش‌های قبلی نیز گفتیم این کاپ‌ها باید حداقل 2 بار در روز خالی شوند.
کاپ‌های چند بار مصرف دوام بیشتری دارند و اگر به خوبی از آنها مراقبت کنید، استفاده از آنها تا ماه‌ها و سال‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. کاپ‌های یک بار مصرف را بعد از خارج کردن از واژن دور بیندازید.
چرا از کاپ قاعدگی استفاده کنیم؟
شاید استفاده از کاپ قاعدگی برای هر کسی خوشایند نباشد اما این وسیله نیز همانند هر یک از وسایل کاربردی تولید و اختراع شده، مزایای زیادی دارد که در ادامه برخی از اصلی‌ترین مزایای آن را توضیح می‌دهیم.
قیمت مقرون به صرفه و سازگار با محیط‌زیست
این نوع وسیله‌ها در پول شما صرفه‌جویی می‌کنند و با محیط‌زیست نیز سازگاری بیشتری دارند. شما می‌توانید این کاپ را با قیمت مناسب بخرید و چندین بار استفاده کنید. برخی از کاپ‌ها تا 10 سال برای شما عمر می‌کنند و این مسئله در مقایسه با پدها و تامپون‌ها خیلی مقرون به صرفه‌تر است.
بدین ترتیب شما پول کمتری پرداخت می‌کنید و زباله کمتری نیز تولید می‌شود. البته این موضوع در مورد مارک‌های یک بار مصرف کاپ صدق نمی‌کند.
قابل استفاده برای 12 ساعت
شما می‌توانید کاپ قاعدگی خود را تا 12 ساعت نگه‌دارید. این در حالی است که هر 4 تا 8 ساعت با توجه به میزان خونریزی خود باید تامپون را تعویض کنید. در واقع کاپ‌ها برای مدت بیشتری در جایگاه خود باقی می‌مانند. این وسایل برای شب و هنگام خواب انتخاب مناسبی هستند. بعد از اینکه کاپ را درون واژن خود قرار دادید، لازم نیست از پد استفاده کنید.
امکان استفاده پیش از شروع دوره قاعدگی
این کاپ‌ها را می‌توانید قبل از آغاز دوره پریود خود درون واژن قرار دهید و همین امر از هر نوع نشت خون به طور ناگهانی جلوگیری می‌کند.
توانایی بالا در جمع‌آوری خون بیشتر
کاپ‌ها نسبت به سایر لوازم و وسایل، خون بیشتری را درون خود جای می‌دهند. این کاپ‌ها به طور تقریبی 2 برابر پدها و تامپون‌ها خون جمع‌آوری می‌کند. با انتخاب این وسایل شما در دوران قاعدگی سنگین و سخت خود احساس آرامش بیشتری خواهید داشت.
امکان برقراری رابطه جنسی
خرید کاپ قاعدگی
بیشتر کاپ‌های قاعدگی سیلیکونی و لاستیکی باید قبل از رابطه جنسی از رحم خارج شوند اما برخی از کاپ‌های نرم و یک بار مصرف به گونه‌ای طراحی شده‌اند که شما می‌توانید بدون خارج کردن آنها رابطه جنسی خوبی را برقرار کنید.
کاپ‌های زنگی شکل کاپ‌های مناسب برای رابطه جنسی هستند و شریک جنسی شما این کاپ‌ها را احساس نمی‌کند. همچنین جای هیچ نگرانی برای ریزش خون وجود ندارد.
کاربرد ساده
استفاده از کاپ‌های قاعدگی کار آسانی است. اگر چه برخی از افراد در ابتدا با این وسایل مشکل دارند اما اگر از تامپون استفاده کرده باشید به طور حتم استفاده از این کاپ‌ها برای شما آسان‌تر خواهد بود.
کاهش بوی خون
خون قاعدگی زمانی که در معرض هوا قرار می‌گیرد بوی نامطبوعی ایجاد می‌کند اما کاپ‌ها درون واژن مهر و موم شده‌اند. بنابراین خون در معرض هوا قرار نمی‌گیرد و هیچ بوی بدی به مشام شما نمی‌رسد.
بدون عوارض مصرف
شاید با مصرف تامپون دچار خشکی واژن شوید اما با انتخاب کاپ قاعدگی احتمال دچار شدن به انواع بیماری‌های واژینال کاهش می‌یابد.
معایب استفاده از کاپ قاعدگی
با اینکه مصرف کاپ قاعدگی با مزایای زیادی همراه است اما به طور معمول استفاده از این وسیله دردسرهایی دارد که جزء معایب اصلی آن محسوب می‌شوند. در بخش بعدی این معایب را ذکر می‌کنیم.
عدم تناسب با بدن شما
متاسفانه پیدا کردن کاپ قاعدگی که با سایز بدن شما یکسان باشد امری سخت است. این کاپ‌ها با توجه به سن، شدت خونریزی و سابقه زایمان مصرف‌کننده در اندازه‌های مختلفی تهیه و تولید می‌شوند. با این حال پیدا کردن کاپی که با سایز بدن شما همخوانی داشته باشد کمی چالش برانگیز است.
در صورتی که زاویه رحم شما کج است یا افتادگی رحم دارید و دهانه رحمتان پایین است، این امکان وجود دارد که در زمان قرار دادن کاپ با مشکل روبرو شود. همین مشکلات یا آزمون و خطاها ممکن است باز نشت خون شوند.
آلودگی روند خروج
برداشتن و خارج کردن کاپ‌های مناسب پریود با آلودگی همراه است. حتی اگر کاپ را به راحتی درون واژن خود قرار دهید، برداشتن آن ممکن است کار سخت و تهوع‌آوری باشد. انجام این کار در یک دستشویی عمومی چندش‌آور خواهد بود.
هزینه کاپ قاعدگی
در قسمت‌های قبلی این راهنما نیز گفتیم که کاپ قاعدگی در مقایسه با تامپون و پد بهداشتی از قیمت مقرون به صرفه‌تری برخوردار است. شما مبلغ مشخصی را برای این کاپ‌ها پرداخت می‌کنید و برای چند ماه از خرید آنها راحت خواهید بود.
هزینه تامپون و پدهای بهداشتی به طور میانگین از این کاپ‌ها بیشتر است البته این موضوع به طول دوره قاعدگی و شدت آن بستگی دارد. در ضمن برخی از افراد به طور منظم و ماهانه پریود نمی‌شوند که همین امر باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود اما بی‌نظمی دوره قاعدگی نشانه‌ای از مشکل ناباروری زنان است.
متاسفانه کاپ‌های قاعدگی تحت پوشش خدمات بیمه نیستند، بدین ترتیب شما برای استفاده از این وسایل باید مبلغ مورد نظر را به طور شخصی پرداخت کنید.
نتیجه‌گیری
برای برخی از بانوان استفاده از کاپ قاعدگی امری ساده و انتخاب مناسبی است. قبل از اینکه این وسیله را برای دوره قاعدگی خود انتخاب کنید، به همه عواقب و روند مصرف آن توجه داشته باشید. همچنین مطمئن شوید که مصرف این کاپ‌ها برای شما مقرون به صرفه است و آیا استفاده از آنها کار ساده‌ای خواهد بود؟
با بررسی این شرایط می‌توانید اطلاعات بیشتر در مورد کاپ پریودی کسب کنید و سپس آن را بخرید. برخی از مراکز ناباروری همانند کلینیک ناباروری رستاک می‌توانند اطلاعات دقیقی در مورد نحوه مصرف این کاپ‌ها در اختیار شما قرار دهند. کافی است از مشاوران آنها کمک و راهنمایی بگیرید.
