با وجود اینکه افراد مادر و پدر شدن را دوست دارند اما در برخی موارد به دلیل مسائل مختلفی همانند شرایط مالی، اقتصادی، نوع رابطه، خانواده‌ها یا حتی بیماری‌های مختلف، زوجین از بارداری جلوگیری می‌کنند. با کمک انواع روش های جلوگیری از بارداری زوجین می‌توانند از بارداری ناخواسته و بدون برنامه‌ریزی اجتناب کنند و در زمان مناسب یا طبق شرایط دلخواه خود برای بارداری دست به کار شوند. همان‌طور که زوجین نابارور برای بارداری خود تمام سعی و تلاششان را به کار می‌برند، زوجین بارور نیز سعی دارند در زمان درست بچه‌دار شوند. از این رو روشهای جلوگیری از بارداری نیز اهمیت بالایی دارند که در این راهنما به طور مفصل این روش‌ها را توضیح می‌دهیم.
منظور از روش های جلوگیری از بارداری چیست؟
ترکیب اسپرم مرد و تخمک زن بارور می‌تواند بلافاصله باعث ایجاد لقاح شود تا جنین شکل بگیرد، از این رو زوجین برای جلوگیری از بارداری ناخواسته و بدون برنامه‌ریزی سعی می‌کنند از روش های جلوگیری از بارداری استفاده کنند. روشهای مختلفی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد که برخی از آنها دارویی و خوراکی هستند اما برخی دیگر نیز مصرفی خواهند بود.
بدون شک کاندوم یا قرص‌های ضد بارداری زیاد به گوشتان خورده است؛ زیرا این 2 روش از رایج‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از باردار محسوب می‌شود. البته به جز این روشهای معمولی، زوجین می‌توانند از روشهای دیگری نیز برای کنترل بارداری خود استفاده کنند.
راه‌های جلوگیری از بارداری مزایای دیگری نیز دارند، برای مثال علاوه بر اینکه بارداری رخ نمی‌دهد، در برخی موارد از انتقال بیماری‌های مقاربتی نیز جلوگیری می‌شود. بدون شک انتخاب بهترین و راحت‌ترین روش جلوگیری از بارداری کار سختی است و شما به کمک یا راهنمایی افراد متخصص نیاز دارید.
معرفی 10مورد از روش های جلوگیری از بارداری
روش های جلوگیری از بارداری به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند و شما با توجه به شرایط و وضعیت خود باید بهترین و تاثیرگذارترین روش را انتخاب کنید. برای اینکه بتوانید بهترین روش را بیابید و انتخاب کنید، باید از بدن خود شناخت کافی داشته باشید.
در برخی موارد یا در شرایط ویژه نیز بهتر است از متخصصان زنان و زایمان فعال در این حوزه کمک و راهنمایی دریافت کنید. برخی از روش‌ها ساده هستند و نیاز به آموزش‌های خاصی ندارند اما برخی دیگر روش‌ها تا حدودی سخت و پیچیده خواهند بود یا حتی برای همه زوجین مناسب نیستند.
با توجه به شرایط هورمونی و وضعیتی که زوجین دارند، بهتر است با کمک متخصص زنان و زایمان منتخب خود یکی از بهترین روشهای ضد بارداری را انتخاب و استفاده کنند. در بخش‌های بعدی برخی از این روش‌ها را به طور خلاصه معرفی می‌کنیم.
کاندوم رایج‌ترین روش جلوگیری از بارداری
کاندوم ساده‌ترین و رایج‌ترین روش جلوگیری از بارداری است که از بیشتر بیماری‌های مقاربتی نیز جلوگیری می‌کند. در ضمن این روش جلوگیری از بارداری در دسترس عموم است و دست یافتن به آن کار سختی نخواهد بود. از آنجایی که درصد موفقیت کاندوم در جلوگیری از بارداری زیاد است، زوجین بسیاری از این روش استفاده می‌کنند.
با مراجعه به داروخانه شما می‌توانید خیلی راحت به این روش ضد بارداری دسترسی پیدا کنید و استفاده از آن نیز ساده خواهد بود. با انتخاب کاندوم از میان روش های جلوگیری از بارداری شما در زمینه رعایت بهداشت نیز موفق‌تر خواهید بود.
البته توجه داشته باشید برخی از افراد به جنس کاندوم حساسیت دارند، بنابراین این روش می‌تواند حساسیت‌زا باشد. در ادامه 2 مورد از کاندوم‌ها را معرفی می‌کنیم:
- کاندوم زنانه: شاید بیشتر افراد با کاندوم مردانه آشنا باشند اما کاندوم زنانه نیز وجود دارد. کاندوم زنانه وسیله‌ای است که قبل از آغاز رابطه جنسی درون واژن قرار می‌گیرد. ناگفته نماند این روش برای برخی از خانم‌ها سخت و غیرقابل تحمل است. همچنین کاندوم زنانه نسبت به کاندوم مردانه موفقیت کمتری دارد.
- کاندوم مردانه: کاندوم‌های مردانه بر روی آلت تناسلی آقایان قرار می‌گیرد تا مایع منی به درون واژن خانم نفوذ نکند. فراموش نکنید کاندوم تنها روش ضد بارداری است که از ابتلا به انواع بیماری‌های مقاربتی نیز جلوگیری می‌کند.
قرص‌های ضد بارداری
قرص‌های ضد بارداری نیز از دیگر روشهای جلوگیری از بارداری محسوب می‌شوند که خوراکی هستند و البته عواقبی به همراه دارند. برای مثال ممکن است هورمون‌های خانم بهم بریزد؛ زیرا این قرص‌ها از استروژن و پروژسترون تشکیل و تهیه شده‌اند.
برای اینکه از این روش ضد بارداری نتیجه مثبت بگیرید باید در زمان مصرف آن دقت زیادی به خرج دهید؛ زیرا اگر این قرص‌ها را در زمان مناسب مصرف نکنید، ممکن است خیلی تاثیرگذار نباشند.
دستگاه IUD
سومین روش جلوگیری از بارداری استفاده از دستگاه داخل واژنی به نام آی یو دی است که باید توسط یک متخصص حرفه‌ای درون رحم خانم قرار گیرد. دستگاه IUD یک وسیله کوچک است که جزء روشهای طولانی مدت ضد بارداری محسوب می‌شود.
این دستگاه تا 99 درصد از بارداری جلوگیری می‌کند و خانم‌ها می‌توانند برای سال‌های متوالی این دستگاه را در رحم خود داشته باشند. البته نصب و قرار دادن دستگاه آی یو دی باید تحت نظر یک متخصص حرفه‌ای انجام شود و خانم هر چند یک بار برای چک کردن وضعیت دستگاه باید به مطب مراجعه کند.
تزریق ضد بارداری
با تزریق پروژسترون، بانوان می‌توانند از بارداری خود جلوگیری کنند. شاید این روش جزء روشهای قدیمی ضد بارداری محسوب شود اما هنوز هم برخی از زوجین با کمک هورمون پروژسترون از بارداری خود جلوگیری می‌کنند. این هورمون به بازو و باسن بانوان تزریق می‌شود.
به خاطر داشته باشید، تزریق ضد بارداری بلافاصله تاثیرگذار نخواهد بود، بلکه این هورمون با گذر زمان به خون خانم وارد می‌شود و از بارداری او جلوگیری می‌کند. این روش ضد بارداری حداقل تا 3 ماه تاثیرگذار است و می‌توان گفت جزء روشهای موفق محسوب می‌شود.
ایمپلنت ضد بارداری یکی از جدیدترین روش های جلوگیری از بارداری
شاید با این روش ضد بارداری خیلی آشنا نباشید؛ زیرا در حال حاضر استفاده از ایمپلنت ضد بارداری یکی از روشهای رایج محسوب نمی‌شود اما تا حد زیادی موفقیت‌آمیز خواهد بود. این روش نیز با کمک هورمون پروژسترون از بارداری خانم‌ها جلوگیری می‌کند.
طی روش ایمپلنت ضد بارداری، متخصص حرفه‌ای میله‌ای انعطاف‌پذیر را در بازوی خانم قرار می‌دهد تا با گذر زمان هورمون پروژسترون در زیر پوست خانم جریان پیدا کند. شاید برایتان سوال شود که چرا از پروژسترون برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود.
این هورمون می‌تواند مانع از تخمک‌گذاری به موقع تخمدان شود یا اینکه به غلظت بیشتر مخاط دهانه واژن کمک کند. در ضمن با وجود پروژسترون اسپرم به سختی می‌تواند وارد رحم شود و درصد بارداری تا حد زیادی کاهش می‌یابد. استفاده از ایمپلنت به عنوان یک روش ضد بارداری طولانی مدت فکر خوبی است.
قرص اورژانسی ضد بارداری
این نوع قرص نیز در هر داروخانه‌ای وجود دارد و جزء راحت‌ترین روشهای جلوگیری از بارداری محسوب می‌شود. البته متخصصان زنان و زایمان پیشنهاد می‌کنند هرگز از این قرص به عنوان روش دائمی ضد بارداری استفاده نکنید؛ زیرا قرص‌های اورژانسی تاثیرات و عواقب منفی زیادی به همراه دارند.
افرادی که از سایر روشهای جلوگیری از بارداری استفاده نکنند، می‌توانند بعد از رابطه جنسی این قرص را مصرف کنند. بدین ترتیب بانوانی که رابطه جنسی کنترل‌نشده دارند، باید هر چه سریع‌تر و بلافاصله بعد از مقاربت جنسی خود از این قرص استفاده کنند.
حلقه جلوگیری از بارداری
آیا با این روش آشنایی دارید؟ از دیگر روش های جلوگیری از بارداری می‌توان به این روش اشاره کرد که تا حد زیادی در جلوگیری از بارداری موفق است. طی این روش حلقه‌ای منعطف از جنس پلاستیک در رحم خانم قرار می‌گیرد. این وسیله نیز با گذر زمان هورمون استروژن و پروژسترون را در واژن خانم رها می‌کند.
همان‌طور که در بخش‌های قبلی گفتیم این هورمون‌ها از بارداری جلوگیری می‌کنند و تا زیادی موفق هستند. البته این حلقه در مقایسه با سایر روشهای حاوی هورمون پروژسترون، حجم کمتری از هورمون را در واژن خانم رها می‌کند. استفاده از قرص‌های ضد بارداری می‌تواند روش جایگزین حلقه ضدبارداری محسوب شود.
دیافراگم
یکی دیگر از وسایل ضد بارداری که باز هم باید خانم‌ها از آن استفاده کنند، دیافراگم نام دارد که درون رحم بانوان قرار می‌گیرد. این وسیله خیلی نرم و از جنس سیلیکون است و مانع ورود اسپرم به واژن می‌شود. دیافراگم در واقع شبیه به کاندوم عمل می‌کند؛ زیرا از ورود اسپرم به درون رحم خانم جلوگیری خواهد کرد.
برای اینکه بهترین تاثیر را دیافراگم دریافت کنید، باید این وسیله تا 6 شش پس از مقاربت جنسی همچنان در رحم خانم باقی بماند. فراموش نکنید هرگز این وسیله را بیش از 6 ساعت درون واژن خود نگه‌ندارید؛ زیرا این وسیله گنبدی شکل باید خارج و تمیز شود.
روشهای دائمی جلوگیری از بارداری
ممکن است تا حدودی با روش های جلوگیری از بارداری که دائمی هستند و برای زوجین در دسترس خواهند بود آشنا باشید. این روش‌ها با جراحی‌هایی همراه هستند که در برخی موارد مردان را عقیم می‌کنند و در شرایط دیگر نیز به ناباروری زنان کمک خواهند کرد.
با توجه به شرایط و وضعیت جسمانی یا سلامت زوجین متخصصان می‌توانند بهترین روش ضد بارداری دائمی را به زوجین پیشنهاد دهند. متاسفانه این روش‌ها نیز با عوارضی همراه هستند و زوجین با انجام این روش‌ها هرگز نمی‌توانند شانس خود را برای بارداری امتحان کنند. در ادامه روشهای دائمی ضد بارداری مردان و زنان را توضیح می‌دهیم:
- جراحی عقیم‌سازی بانوان: این روش نسبت به سایر روش‌ها موفقیت بیشتری دارند. خانم‌های هم می‌توانند لوله‌های رحم خود را ببندند و هم از ایمپلنت لوله‌های رحم استفاده کنند. طی این روش‌ها متخصص لوله‌های رحم خانم را می‌سوزاند یا آنها را می‌برید تا انسداد پیدا کنند و بارداری رخ ندهد.
- جراحی عقیم‌سازی آقایان: به روش عقیم‌سازی مردان وازکتومی گفته می‌شود که طی آن لوله‌های انتقال‌دهنده اسپرم انسداد پیدا می‌کنند. روش جراحی عقیم‌سازی آقایان تا 99 درصد با موفقیت همراه است. البته در برخی موارد استثنایی این روش برگشت‌پذیر خواهد بود.
روش ضد بارداری طبیعی
اگر شما نیز جزء زوجینی هستید که به روشهای خوراکی و مصرفی ضد بارداری علاقه ندارند یا هنوز بهترین روش جلوگیری از بارداری را برای خود انتخاب نکرده‌اید، روش ضد بارداری طبیعی می‌تواند روش مناسبی محسوب شود. ناگفته نماند روش ضد بارداری طبیعی نسبت به سایر روش های جلوگیری از بارداری شانس موفقیت کمتری دارند.
برای اینکه در این روش ضد بارداری موفق شوید، خانم باید سیکل قاعدگی منظم و دقیقی داشته باشد و مرد بتواند بلافاصله قبل از انزال، آلت تناسلی خود را از واژن خارج کند.
بهترین روش جلوگیری از بارداری
نمی‌توان از میان روش های جلوگیری از بارداری روشی را به عنوان بهترین و کارآمدترین روش انتخاب کنیم؛ زیرا هر یک از روشهای نام برده شده برای زوجین مختلف شرایط متفاوتی خواهند داشت. روش های جلوگیری از بارداری مخصوص زوجینی است که می‌توانند به صورت طبیعی بچه‌دار شوند و کسانی که از طریق IVF یا IUI باردار و بارور می‌شوند به این روش‌ها نیاز نخواهند داشت.
به طور کلی زوجین با توجه به شرایط جسمانی، فیزیکی و سلامت خود می‌توانند بهتری روش ضد بارداری را انتخاب و استفاده کنند. برای مثال برخی از بانوان به کاندوم حساسیت دارند، برخی دیگر نمی‌توانند قرص‌های ضد بارداری مصرف کنند یا مردان نیز تمایلی به وازکتومی ندارند.
برای انتخاب بهترین روش ضد بارداری بهترین کار پیدا کردن یک متخصص حرفه‌ای حاضر در حوزه بارداری است تا با معاینه شرایط جسمانی شما بتواند مناسب‌ترین و موفق‌ترین روش را به شما پیشنهاد کند. با انتخاب این روش‌ها شما می‌توانید از بارداری ناخواسته جلوگیری کنید.
بنابراین اولین قدم برای پیدا و انتخاب کردن بهترین روش جلوگیری از بارداری، یافتن کلینیک متخصصی است که در این حوزه موفق و مجرب باشد. همان‌طور که باردار شدن برای زوجین نابارور سخت است، جلوگیری از بارداری برای زوجین بارور نیز با سختی‌هایی همراه خواهد بود.
نتیجه‌گیری
تمامی روش های جلوگیری از بارداری که ذکر شد با مزایا و معایب مختلفی همراه هستند و شانس موفقیت هر یک از آنها با دیگری متفاوت خواهد بود. بدین ترتیب اگر به دنبال روشی مناسب برای خود هستید، بهتر است از افراد متخصص در این حوزه کمک بگیرید که اطلاعات دقیقی را در اختیار شما قرار می‌دهند. مرکز ناباروری رستاک یکی از کلینیک‌های موفق در زمینه بارداری و باروری است که از تیم متخصصی تشکیل شده و در زمینه مشاوره قبل از بارداری، مشاوره بعد از بارداری، روشهای کمک باروری و روش های جلوگیری از بارداری تجربه و تخصص کافی دارد.
