همه ما میدانیم بارداری به شرایطی گفته میشود که در آن یک یا چند فرزند درون بدن زن رشد میکنند. به طور معمول دوره بارداری 9 ماه طول میکشد و تاریخ زایمان حدود 38 هفته بعد از تشکیل لقاح خواهد بود. به عبارت دیگر مادران باردار 40 هفته بعد از آخرین دوره قاعدگی خود نوزاد را به دنیا میآورند. شما برای اینکه سن بارداری خود را به طور دقیق تشخیص دهید و بتوانید تحت نظر پزشک زمانی را برای زایمان تعیین کنید، بهتر است به تقویم بارداری اهمیت دهید. با این تقویم تاریخ آخرین دوره قاعدگی شما، تشکیل لقاح، سن بارداری و تاریخ زایمان مشخص میشود. برای اینکه با کاربرد تقویم بارداری آشنا شوید میتوانید مطلب زیر را تا انتها دنبال کنید.
تشخیص بارداری
بارداری را میتوان با استفاده از تستهای بارداری تشخیص داد یا اینکه زنان با توجه به علائم اولیهای که دارند میتوانند بارداری خود را تشخیص دهند. برخی از علائم اولیه بارداری را در ادامه نام میبریم:
- عقب افتادگی دچار قاعدگی
- افزایش دمای پایه بدن
- خستگی بیش از حد
- حالت تهوع
- تکرر ادرار
در صورت مشاهده این علائم بهتر است برای تست بارداری یا کیت تست بارداری آماده شود. این تستها هورمونهای شما را تحت بررسی قرار میدهند و از طریق خون یا ادرار شما میتوانند حاملگیتان را تایید کنند. به طور معمول دوره بارداری 6 تا 8 روز بعد از تشکیل لقاح آغاز میشود که شما در تقویم بارداری میتوانید این موضوع را مشخص کنید.
در نظر داشته باشید، آزمایش خون دقیقترین روش برای تشخیص بارداری است؛ زیرا خیلی سریع هورمونهای درون بدن شما را مورد بررسی قرار میدهد. البته ارزیابی و جواب نهایی این آزمایش دیرتر آماده میشود و نسبت به آزمایش ادرار یا تستهای خانگی از قیمت بالاتری برخوردار است.
محاسبه سن بارداری
بعد از اینکه بارداری شما تایید شد، باید سن بارداری خود را تشخیص دهید تا بتوانید از مراقبتهای الزامی هر دوره بارداری بهرهمند شوید و در زمان مناسب به مطب پزشک متخصص خود مراجعه کنید. برای تشخیص و محاسبه سن بارداری شما 2 روش پیش روی خود دارید که در ادامه آنها را توضیح میدهیم:
- بررسی آخرین قاعدگی: باید محاسبه کنیدکه چند روز یا چند هفته از اولین روز آخرین قاعدگی شما گذشته است.
- انجام سونوگرافی: با انجام آزمایش سونوگرافی متخصص زنان و زایمان منتخب شما میتواند براساس اندازه جنین سن بارداری شما را تشخیص دهد.
سه ماهه اول بارداری
تقویم بارداری به چندین بخش تقسیم میشود که بخش اول آن مربوط به 3 ماهه اول حاملگی خواهد بود. منظور از 3 ماهه اول بارداری هفته اول تا 14 دوره حاملگی شما است. طی 3 ماهه اول بارداری بدن مادر و جنین خیلی سریع در حال تغییر هستند. همچنین این دوره از نظر روحی و فیزیکی برای مادر سخت است.
سه ماهه اول بارداری برای مادرانی که بار اول حامله میشوند، طاقتفرسا خواهد بود. همچنین بیشتر علائم بارداری همانند خستگی دائم، حالت تهوع صبحگاهی و غیره را در این ماهها تجربه میکنند. شما در اوایل 3 ماهه اولیه بارداری خود باید برای ویزیتهای اولیه اقدام کنید.
با برنامهریزی به پزشک متخصص خود مراجعه داشته باشید تا او براساس آزمایشها و معاینههای دقیق خود بتواند از سلامت شما و فرزندتان مطمئن شود. در ضمن شما میتوانید از مراقبتهای اولیه ضروری برای دوره اول بارداری خود بهرهمند شوید. در بخشهای بعدی شرایط هفتههای اولیه بارداری را شرح میدهیم.
هفته اول تا سوم بارداری
طی 3 هفته بارداری میتوان گفت شما هنوز یک ماه از دوره بارداری خود را پشت سر نگذاشتهاید. متخصصان برای تعیین تقویم بارداری دقیق هفتههای بارداری شما را از اولین روز آخرین قاعدگی محاسبه میکنند. البته این در حالی است که 2 هفته اول بارداری، شما هنوز به طور حتم باردار نیستید؛ زیرا به تازگی از پریود شما گذشته است.
بعد از هفته دوم لقاح، ترکیب تخمک و اسپرم اتفاق میافتد. در هفته سوم بارداری نیز، کودک شما همانند یک گلوله کوچک سلول به نظر میرسد.
هفته چهارم تا ششم بارداری
در هفتههای 4 تا 6 بارداری شما کمتر از 2 ماه باردار هستید. در این بازه زمانی خیلی شرایط تغییر کرده است. کودک شما از یک گلوله کوچک سلولی در آمده و مغز او در حال شکلگیری خواهد بود. همچنین اندامها، نخاع و پوست نوزاد در همین هفتهها آغاز به رشد میکنند.
هفته هفتم تا نهم بارداری
در پایان هفته 9 بارداری شما وارد ماه سوم دوره بارداری خود میشوید. این هفتهها نیز برای نوزاد خیلی موثر هستند؛ زیرا به رشد سریع او کمک میکنند. انتظار میرود در ماه سوم بارداری یا طی هفته 7تا 9 بارداری کودک شما بسیاری از ویژگیهای خود همانند سر، بینی و سایر اندامهایش را به دست آورده باشد.
هفته دهم تا چهاردهم بارداری
در این هفتهها باید گفت شما در ماه سوم بارداری کامل خود به سر میبرید و به طور تقریبی 3 ماهه اول بارداری شما تمام شده است. طی چند هفته آخر 3 ماهه اول تقویم بارداری خود میتوانید انتظار داشته باشید که کودکتان بتواند اندامهایش را خم کند و ادرار داشته باشد. همچنین اندام تناسلی و ناخنهای او نیز در حال رشد خواهند بود.
سه ماهه دوم بارداری
در قسمت قبلی بخش اول تقویم بارداری را شرح دادیم. حالا نوبت به بررسی بخش دوم این تقویم میرسد. منظور از 3 ماهه دوم بارداری هفتههای 14 تا 28 حاملگی است. طی این 3 ماهه دوم بارداری مادر احساس و حالت تهوع کمتری دارد و سطح انرژی او افزایش مییابد.
هیچ چیز نوزادان تضمینی نیست. طی این 3 ماهه دوم باید برای زایمان خود برنامهریزی کنید. با بررسی تقویم بارداری میتواند محل و تاریخ تخمینی زایمان خود را محاسبه کرده و برای آن برنامه بچینید. شما برای زایمان با روشهای مختلفی روبرو هستید که زایمان طبیعی و مراحل آن سادهترین روش زایمان به حساب میآید.
هفته چهاردهم تا پانزدهم بارداری
در هفته 14 تا 15 بارداری شما به طور حتم در ماه سوم بارداری خود به سر میبرید. در این هفتهها الگوهای پوست سر، موها و استخوانهای کودک تعیین شده و همه این اندامها یا بافتها در حال رشد خواهند بود.
هفته شانزدهم تا هجدهم بارداری
هفتههای تقویم بارداری
هفتههای 16 تا 18 بارداری هیجانانگیزترین هفتههای بارداری محسوب میشود. این هفته بدین معنا است که شما در ماه 4 بارداری خود به سر میبرید. در این هفتهها انتظار میرود کودک چشمان خود را حرکت دهد. ناخنهای پای او رشد کند و حتی صداها را بشنود.
شروع هفته 18 همچنین زمانی است که سونوگرافی اواسط بارداری برنامهریزی شده و اگر دوست داشته باشید میتوانید جنسیت فرزند خود را قبل از به دنیا آمدن او بفهمید.
هفته نوزدهم تا بیست و یکم بارداری
زمانی که به پایان هفته 20 بارداری برسید، بدین معنا است که شما کمی بیشتر از نصف دوره بارداری خود را پشت سر گذاشتهاید و به ماه 5 بارداری رسیدهاید. در این دوره میتوانید انتظار داشته باشید که کودکتان بیشتر حرکت کند، شما نیز حرکات او را احساس خواهید کرد.
هفته بیست و دوم تا بیست چهارم بارداری
با شروع هفته 24 شما وارد ماه 6 بارداری خود میشوید. در هفتههای 22 تا 24 بارداری کودک شما به رشد موی خود ادامه میدهد. همچنین اثر انگشت او کامل میشود و رد پای او به وجود میآید.
هفته بیست پنجم تا بیست و هشتم بارداری
شما به 4 هفته آخر 3 ماهه دوم بارداری خود رسیدهاید که در نیمه ماه 6 بارداری شما قرار دارد. این دوره یکی از هیجانانگیزترین دورههای بارداری است؛ زیرا کودک میتواند صحبتهای شما را بشنود.
سه ماهه سوم بارداری
در این دوره شما به 3 ماهه آخر بارداری خود رسیدهاید. به خاطر داشته باشید 3 ماهه سوم کوتاهترین دوره بارداری است و شامل هفتههای 28 تا 40 بارداری خواهد بود. به زودی کودک شما به دنیا میآید و در این دوره احساس خوبی خواهید داشت. در این چند ماه باقیمانده قبل از تولد نوزاد بهتر است همهچیز را سازماندهی کنید.
لیست کارهایی که باید انجام دهید را آماده کنید. همچنین وسایل ضروری برای زایمان خود را بیابید و آنها را در کیفی قرار دهید تا با خود به مطب یا بیمارستان ببرید. شما باید طی این ماهها بر روی به دنیا آمدن فرزند خود تمرکز داشته باشید. به عنوان یک مادر شاید شیر دادن به کودک برای شما سخت باشد و باید برای آن آماده باشید.
برخی از کودکان به راحتی شیر مادر خود را میخورند در حالی که برخی دیگر شیشه شیر را ترجیح میدهند. در این دوران آخر بارداری خود باید با مشاوران متخصص در مورد شرایط شیردهی پرس و جو کنید و همچنین تمام سوالهای خود را بپرسید.
هفته بیست و هشتم تا سیام بارداری
شما در 3 ماهه سوم و دوره آخر بارداری خود هستید. در واقع حدود 7 ماه از بارداری شما میگذرد. در این هفتهها انتظار میرود که موی فرزند شما بیشتر رشد کند. همچنین لگد زدنهای او شروع میشود و کشش جنین درون شکم اتفاق میافتد.
هفته سی و یکم تا سی و سوم
در هفتههای 31 تا 33 بارداری ماه 8 بارداری شما شروع شده است. در این دوره زمانی کودک شما پیشرفتهای اصلی خود را تجربه کرده و به سرعت وزن اضافه میکند.
هفته سی و چهارم تا سی و ششم بارداری
در پایان هفته 36 بارداری شما 9 ماهه باردار هستید. کودک شما نیز مراحل نهایی رشد خود را طی میکند. میتوان گفت در این هفتهها پوست بدن نوزاد صاف میشود و رشد ناخنهای او نیز تکمیل خواهد شد.
هفته سی و هفتم تا چهلم بارداری
این هفتهها بسیار طاقتفرسا هستند. باید به طور دائم استراحت کنید. شما در ماه نهم بارداری خود به سر میبرید و کودک شما هر روزی ممکن است به دنیا آید.
با تقویم بارداری تاریخ زایمان شما مشخص میشود
با استفاده از تقویم بارداری شما میتوانید تاریخ زایمان خود را تخمین بزنید. در نظر داشته باشید طول واقعی دوره بارداری به عوامل مختلفی همانند سن بارداری، طول بارداری قبلی مادر و وزن او بستگی دارد. براساس آمار مشخص شده تنها 4 درصد از نوزادان زودتر از تاریخ تخمینی زایمان به دنیا میآیند.
در ضمن 60 درصد نوزادان حدود یک هفته بعد از تاریخ تعیین شده متولد میشوند و به طور تقریبی 90 درصد آنها طی 2 هفته از زمان معین شده به دنیا میآیند. تقویم حاملگی به شما کمک میکند تا اطلاعات دقیقی از دوره بارداری خود و مدت زمان آن به دست آورید و بتوانید از مراقبتهای ضروری هر دوره استفاده کنید.
فراموش نکنید، حتی با تعیین دقیق و با تنظیم یک تقویم کامل حاملگی باز هم نمیتوان تاریخ دقیق تولد نوزاد را مشخص کرد؛ زیرا در برخی موارد استثنائاتی وجود دارند.
منظور از زایمان زودرس چیست؟
فراموش نکنید همه نوزادان باید دورههای زمانی ذکر شده را پشت سر بگذارند و هر نوزادی که قبل از هفته 37 یا ماه 9 حاملگی به دنیا آید، به طور حتم نارس است. در چنین شرایطی زایمان زودرس رخ میدهد. هر چه نوزاد زودتر به دنیا آید، خطر یا عوارض زایمان زودرس بیشتر خواهد بود.
در صورتی که دچار زایمان زودرس شدید و فرزند خود را زودتر از زمان تعیین شده به دنیا آوردید، باید تحت نظر متخصص قرار بگیرید و به مراقبتهای ویژه نیاز خواهید داشت. نوزادانی که قبل از هفته 28 یا ماه 7 بارداری به دنیا میآیند، در معرض خطر بیشتری قرار میگیرند.
ممکن است این افراد در سنین بزرگسالی با ناراحتیهای مختلفی روبرو شوند. علاوه بر زایمان زودرس مشکل زایمان دیر هنگام نیز وجود دارد، به طوری که بارداری شما از 41 هفته یا 10 ماه نیز بگذرد. در چنین شرایطی باید به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید.
جمعبندی
بارداری میتواند تجربه شگفتانگیز و استرسزایی باشد. هر مادر برای اینکه دوره بارداری خوبی را پشت سر بگذارد و بتواند کودکی سالم را درون شکم خود پرورش دهد باید به تقویم بارداری خود توجه داشته باشد. در چنین شرایطی مادر میتواند مراقبتهای ضروری هر دوره بارداری را به موقع دریافت کند.
برای محاسبه سن بارداری و تعیین تاریخ زایمان خود میتوانید به متخصصان منتخب مراجعه کنید. کلینیک ناباروری رستاک یکی از بهترین مطبها در حوزه محاسبه سن بارداری و مشاورههای دوره حاملگی است. شما میتوانید با متخصصان حرفهای این تیم مشورت کنید تا بهترین بارداری را داشته باشید.