بدون شک می‌دانید که بارداری روند پیچیده و مهمی است که به هیچ یک از تغییرات آن نباید بی‌اهمیت باشید. در برخی از افراد درد زیر شکم جزء اولین نشانه‌های بارداری آنها است که در چنین شرایطی باید بلافاصله به متخصص مراجعه کنند. متاسفانه این درد همیشه نشانه‌ای از بارداری سالم و طبیعی نخواهد بود. در برخی از افرادی که دچار بارداری‌های خطرناک هستند این درد بیشتر احساس می‌شود. همچنین تصور عمومی در مورد درد زیر شکم و جنسیت جنین وجود دارد. برای مثال اگر سمت چپ زیر شکم شما درد داشته باشد، ممکن است فرزند شما پسر باشد. البته این مسائل به طور علمی هنوز ثابت نشده است. در این راهنما به طور مفصل در مورد دلایل درد زیر شکم توضیح می‌دهیم.
درد زیر شکم همان درد رحم است؟
پاسخ به این پرسش مثبت خواهد بود. در زمان حاملگی اولین دردی که شما احساس می‌کنید، درد رحم است که البته دلایل مختلفی برای این درد وجود دارد. ناگفته نماند بسیاری از متخصصان این نوع درد را امری عادی می‌دانند مگر اینکه مادر احتمال بارداری خطرناک داشته باشد.
در اوایل دوره بارداری رحم شما نسبت به ماه سوم و دوم کوچک‌تر خواهد بود اما با گذر زمان و به دلیل فشاری که به رحم شما وارد می‌شود، ممکن است رحمتان کش پیدا کند و در نتیجه شما در زیر شکم خود درد شدیدی را احساس کنید. همچنین اگر رحم شما خیلی سنگین شود، ممکن است شما در زیر شکم خود احساس درد داشته باشید.
با توجه به این توضیحات می‌توان گفت درد زیر شکم در واقع همان درد رحم در دوران حاملگی است که در بیشتر موارد امری طبیعی محسوب می‌شود و راه‌حل خاصی برای آن وجود ندارد. این نوع درد به دلیل تغییراتی که در عضلات شما ایجاد می‌شود در زیر شکم شما قابل احساس خواهد بود. همچنین تغییرات هورمونی نیز می‌توانند دلیلی برای درد رحم یا زیر شکم محسوب شود.
چرا در دوران بارداری درد زیر شکم داریم؟
بیشتر مادران در دوران بارداری خود، درد زیر شکم را تجربه می‌کنند. در واقع این درد یکی از رایج‌ترین دردهای دوره بارداری است که البته همیشه نشانه‌ای طبیعی نیست. در برخی موارد مادرانی که بارداری خارج رحم را تجربه می‌کنند در زیر شکم خود درد زیادی دارند.
بیشتر دردهای عادی مربوط به بارداری به صورت خفیف و کوبنده هستند و حتی شاید شما گاهی حس کنید دردی تیز یا مبهم دارید. در برخی از افراد درد زیر شکم به طور موقتی و مقطعی است، در حالی که برخی دیگر از افراد این درد را به طور ثابت در دوران بارداری خود تجربه می‌کنند.
در زیر شکم در دوران بارداری امری عادی است و به دلیل تغییراتی که در استخوان‌های بدن شما ایجاد می‌شوند این درد را احساس می‌کنید. در واقع به هنگام رشد جنین در رحم، بدن شما دچار کشش می‌شود و همین مسئله به تغییر ساختار رباط‌ها منجر خواهد شد که در نهایت شما دردی را در زیر شکم خود احساس می‌کنید. برخی از دلایل اصلی بروز دردهای زیر شکم را به طور خلاصه ذکر می‌کنیم:
- رشد جنین در رحم
- انقباضات رحمی
- تغییرات رباط‌های بین رحم و کشاله ران
- رشد بیش از حد رحم
- گرفتگی و کشش رحم
- نفخ در شکم
- یبوست
- انقباضات براکستون هیکس
7 علت درد زیر شکم در بارداری
با اینکه درد زیر شکم در واقع امری عادی و طبیعی در دوران حاملگی است اما در برخی موارد امکان دارد مادر با مشکلات بزرگ‌تری روبرو باشد. مادرانی که به اختلال در بارداری دچار هستند و بارداری خطرناکی دارند، از جمله کسانی هستند که در بارداری خود به درد زیر شکم مبتلا می‌شوند.
در بیشتر موارد مادران علاوه بر درد زیر شکم با خونریزی نیز روبرو می‌شوند که این موضوع خیلی عادی و طبیعی نیست. البته حالت تهوع به همراه درد زیر شکم نشانه‌های اصلی حاملگی محسوب می‌شوند. در صورتی که خونریزی و حالت تهوع شما برای مدتی طولانی ادامه داشت، شما باید این موضوع را جدی بگیرید و درمان آن به سراغ متخصص بروید.
متاسفانه بی‌توجهی به درد زیر شکمی که با خونریزی و حالت تهوع شدید روبرو است، شما به مشکلاتی زیادی برخورد می‌کنید که ممکن است باعث افت فشارتان شود. درد زیر شکم بدون شک با دردهایی که در معده یا روده‌های خود احساس می‌کنید، متفاوت است. در بخش‌های بعدی اصلی‌ترین دلایل دردهای زیر شکم را به طور مفصل شرح می‌دهیم.
وجود عفونت در قسمت‌هایی از بدن
در صورتی که در رحم و واژن شما عفونت وجود دارد، ممکن است به درد زیر شکم دچار شوید. البته عفونت ادراری و دستگاه تناسلی یکی از مشکلات ساده و قابل رفع است که به راحتی می‌توانید از شر آن خلاص شوید. در صورتی که علاوه بر زیر شکم به هنگام ادرار کردن نیز احساس درد دارید، بدون شک این درد ناشی از عفونت واژن شما است.
علاوه بر عفونت ادراری، ممکن است شما به عفونت آپاندیس نیز مبتلا شده باشید و در این صورت درد زیر شکم شما افزایش می‌یابد. درد حاصل از عفونت آپاندیس از شکم شما آغاز می‌شود و در دوران بارداری تا دور ناف خود نیز احساس درد خواهید داشت. بهتر است بلافاصله برای درمان این درد دست به کار شوید.
گذشته از عفونت ادراری و آپاندیس، ممکن است شما به دلایل دیگری نیز با درد زیر شکم دست و پنجه نرم کنید. به طور کلی عفونت‌های حاصل از سایر قسمت‌های بدن نیز می‌تواند درد زیر شکم در دوران بارداری را منجر شود.
اگر در زیر شکم خود احساس درد شدید دارید که تیر می‌کشد ممکن است با عفونت ادراری شدید روبرو باشید. برخی از اعضایی که احتمال عفونت آنها باعث درد زیر شکم می‌شود را در زیر ذکر می‌کنیم:
- عفونت و وجود سنگ کلیه
- وجود عفونت و سنگ کیسه صفرا
- عفونت پانکراتیت
- عفونت آپاندیسیت
- عفونت رحم
درد شکم حاصل از سقط جنین
در صورتی که جنینی را سقط کرده باشید، به طور حتم ممکن است در زیر شکم خود احساس درد شدید داشته باشید. البته اگر هنوز حامله هستید و درد شدیدی را در زیر شکم خود احساس می‌کنید، ممکن است در خطر بروز سقط جنین قرار داشته باشید.
احتمال بروز هر نوع سقط جنین عمدی یا خود به خودی با دردهایی در زیر شکم همراه است. البته سقط جنین با علائم دیگری نیز همراه است؛ زیرا بعد از سقط خروج جفت و جنین از رحم با دردها و ناراحتی‌های زیادی همراه خواهد بود. متاسفانه برخی از خانم‌ها به سقط ناقص دچار می‌شوند که عوارض بیشتری به همراه دارد.
علاوه بر درد زیر شکم شما ممکن است با خونریزی نیز روبرو شوید. لکه‌بینی نیز از دیگر علائم سقط جنین به حساب می‌آید. البته همیشه این خونریزی و لکه‌بینی را نمی‌توان دلیل اصلی درد زیر شکم در نظر گرفت.
بارداری خارج رحم
اگر به حاملگی خارج از رحم دچار شده باشید، ممکن است درد زیر شکم زیادی را احساس کنید. همان‌طور که از نام این نوع بارداری مشخص است، لقاح در محل رحم رخ نداده و باعث شده جنین در محلی خارج از رحم ایجاد شود و رشد کند. برای مثال ممکن است جنین در لوله‌های فالوپ شکل گرفته و رشد کند.
در حاملگی خارج از رحم درد زیر شکم شما خیلی زیاد است، زیرا علائم آزاردهنده این نوع مشکل زیاد است. در صورتی که به بارداری خارج از رحم مبتلا هستید، علاوه بر درد زیر شکم با مشکلات دیگری نیز همراه هستید که در ادامه آنها را نام می‌بریم:
- افت شدید فشار خون
- مشاهده خونریزی‌های شدید
- تپش قلب شدید
- لخته شدن به شکل نرمال
برای اینکه درد زیر شکم خود را کاهش دهید و از شر آن خلاص شوید باید خیلی سریع به سراغ متخصص زنان و زایمان بروید و در صورت لزوم برای جراحی آماده شوید.
احتمال زایمان زودرس
از دیگر دلایلی که باعث بروز درد زیر شکم می‌شود، زایمان زودرس است. این نوع درد حاصل از زایمان زودرس در هفته‌های 37 بارداری رخ می‌دهد و جز دردهای ثابت و دائمی محسوب می‌شود. در واقع به طور دائم احساس گرفتگی شدید دارید. همچنین این نوع مشکل می‌تواند به سفتی شکم شما نیز منجر شود.
اگر هر یک از این شرایط را شاهد هستید، بدون شک درد زیر شکم شما به زایمان زودرس مرتبط است. برای اینکه فرزند خود را از دست ندهید و احتمال بروز زایمان زودرس را کاهش دهید، توصیه می‌کنیم به سراغ متخصص بروید و از او کمک یا راهنمایی دقیق بگیرید.
فشار خون بالا در بارداری
شما دردهای مختلفی را در دوران بارداری تجربه می‌کنید که بیشتر آنها به دلیل بزرگ شدن جنین و کشیده شدن رحم رخ می‌دهند. در صورتی که طی دوران بارداری از زیر دنده خود تا زیر شکمتان احساس درد شدیدی داشتید، این درد به دلیل فشار خون بالا برای شما رخ داده است.
درد حاصل از فشار خون بالا بارداری یکی از خطرناک‌ترین دردهای زیر شکم طی حاملگی است که باید برای درمان آن دست به کار شوید. علاوه بر این درد، فشار خون بالا در دوران بارداری عوارض و علائم دیگری نیز به همراه دارد که در ادامه آنها را نام می‌بریم:
- سر درد شدید
- مشکلات و اختلالات بینایی
- تورم دست
- تورم پا
جدا شدن جفت
از دیگر دلایلی که می‌تواند باعث بروز درد شدید در زیر شکم شود و در دوران بارداری رخ می‌دهد، دکولمان جفت است که طی این روند جفت جنین در حال جدا شدن خواهد بود. البته این نوع درد و جدا شدن بسیار خطرناک است و باید برای رفع آن دست به کار شوید.
جفت جنین در چنین شرایطی از دیوار رحم دور می‌شود و به تدریج از جنین جدا خواهد شد. در صورت جداشدن جفت مادر در زیر ناف خود احساس درد شدید دارید و حتی ممکن است به خونریزی شدیدی روبرو شود. توجه داشته باشید، در صورت بروز جنین مشکلی باید خیلی سریع به پزشک مورد نظر خود مراجعه کنید. هرگز این نوع درد زیر شکم را با سایر دردهای زیر شکم اشتباه نگیرید.
درد رباط گرد
از آنجایی که طی بارداری رحم فرد در حال رشد است و رباط‌های حامی آن کشیده می‌شوند، مادر ممکن است در زیر شکم خود درد شدیدی احساس کند. درد مربوط به رباط گرد به طور معمول تیز و کوبنده خواهد بود و شما این درد را در هر 2 طرف رحم خود احساس می‌کنید.
البته در برخی از موارد ممکن است درد حاصل از رباط گرد شدید شود اما این حالت موقتی خواهد بود و خیلی سریع بهبود می‌یابد. برخی از خانم‌ها به درد رباط گرد دچار هستند اما علائم آن را مشاهده نمی‌کنند و تنها در برخی مواقع شاید در زیر شکم خود دردی به آنها منتقل شود.
اگر درد زیر شکم شما به دلیل رباط گرد باشد به هنگام عطسه و سرفه آن را بیشتر احساس میکند. در برخی موارد نیز اگر در رخت خواب خود غلت بزنید، درد زیر شکم شما بیشتر می‌شود. این درد، خطری به همراه ندارد و لازم نیست برای درد حاصل از رباط گرد به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
آیا از درد زیر شکم می‌توان جنسیت جنین را تشخیص داد؟
این موضوع شاید در میان عموم مردم رواج داشته باشد که از طریق نوع دردی که در زیر شکم خود احساس می‌کنند، می‌توانند جنسیت جنین را تشخیص دهند اما این طور نیست. امکان تشخیص جنسیت جنین از طریق درد زیر شکم وجود ندارد و شما تنها با سونوگرافی می‌توانید جنسیت فرزند خود را تشخیص دهید.
سخن آخر
در این راهنما به طور مفصل در مورد علل دردهای زیر شکم در دوران بارداری توضیح دادیم تا شما بدانید طی دوره بارداری خود با چه دردها و معضلاتی روبرو می‌شوید. برای جلوگیری از هر نوع معضل و درد یا اختلال طی دوره بارداری خود می‌توانید تحت نظر متخصص زنان و زایمان حضور یابید.
یکی از بهترین کلینیک‌هایی که در دوره حاملگی کنار شما خواهد بود و از بروز هر نوع درد و ناراحتی جلوگیری میکند، کلینیک ناباروری رستاک است که به مجهزترین مطب و امکانات تجهیز شده است تا بتواند رفاه بیماران خود را تامین کند، دیگر خدمات ما شامل IVF، آی یو آی و خدمات حفظ باروری شامل فریز جنین، فریز تخمک و فریز اسپرم است که به شما کمک میکند ناباروری را درمان کنید.
