عوامل افزاینده خطر سقط های متوالی
سقط مکرر به معنای تجربه دو یا بیش از دو مورد سقط جنین خودبخودی است. در چنین شرایطی، قبل از هرگونه اقدام برای بارداری جدید، انجام معاینات پزشکی و آزمایشات تشخیصی متعدد جهت یافتن علت ریشه‌ای این مسئله الزامی می‌باشد. درصد کمی از زنان با سقط‌های پی‌درپی مواجه می‌شوند، به طوری که به طور میانگین کمتر از 5 درصد از زنان، دو بار متوالی جنین خود را از دست می‌دهند. امکان وقوع سقط مکرر حتی پس از یک بارداری موفق نیز وجود دارد. در بسیاری از موارد سقط متوالی، هیچ عامل زمینه‌ای قابل شناسایی برای این مشکل یافت نمی‌شود.
گرچه علل اصلی سقط های مکرر هنوز به درستی شناخته نشده است، اما برخی عوامل خطرزا می توانند احتمال وقوع آن را افزایش دهند. یکی از این عوامل، افزایش سن مادر است که بر عملکرد تخمدان ها تأثیر می گذارد. تحقیقات نشان داده اند که در زوجینی که زن بالای 35 سال و مرد بالاتر از 40 سال سن دارند، خطر تجربه سقط های پی در پی بیشتر است. از سوی دیگر، با افزایش تعداد مواردی که سقط رخ می دهد، احتمال اینکه نقص های کروموزومی عامل آن باشند، کاهش می یابد و در عوض، احتمال وجود یک زمینه یا عامل زیربنایی در مادر افزایش می یابد.
ریشه یابی علل سقط جنین مکرر
در صورت تجربه دو مورد سقط پی در پی، قبل از هرگونه تلاش برای بارداری جدید، مشورت با پزشک معالج الزامی است. برخی از عوامل احتمالی مرتبط با سقط مکرر عبارتند از:
- ناهنجاری های ناشی از ژنتیک و کروموزومی مانند جابجایی کروموزوم ها در 2 تا 5 درصد از زوجین
- مشکلات مادرزادی در ساختار رحم نظیر سپتوم رحمی که رحم را به دو قسمت تقسیم می کند
- سندرم آشرمن که موجب چسبندگی و زخم در رحم می شود
- فیبروم و پولیپ های رحمی
- سندرم آنتی فسفولیپید که یک اختلال خودایمنی است و بر لخته شدن خون اثر می گذارد
- دیابت و عدم کنترل مناسب قند خون
- اختلالات غده تیروئید درمان نشده
- سندرم تخمدان پلی کیستیک که یک بیماری هورمونی است
برای تشخیص علت سقط های مکرر، پزشک سوابق پزشکی و باروری شما را بررسی می کند. معاینات بالینی از جمله معاینه لگن انجام می شود. آزمایشات خونی برای بررسی مشکلات سیستم ایمنی و آزمایش های ژنتیکی نیز ممکن است ضروری باشد. همچنین تست های تصویربرداری به منظور شناسایی مشکلات احتمالی رحم انجام خواهد شد.
درمان و پیشگیری از سقط جنین های پی در پی
روش درمانی برای سقط های پی در پی بر اساس علت زمینه ای آن انتخاب می شود. در صورت وجود ناهنجاری های ژنتیکی نظیر جابجایی کروموزومی، مشاوره ژنتیک به زوجین پیشنهاد خواهد شد. نتایج آزمایشات ژنتیکی می تواند گزینه های درمانی مناسب را مشخص کند که ممکن است شامل انجام لقاح آزمایشگاهیIVF با تخمک های اهدایی یا لقاح داخل رحمی IUI با اسپرم اهدایی انجام شود.
اگر مشکل اصلی، نقص ساختاری در رحم باشد، انجام عمل جراحی و اصلاح این نواقص می تواند احتمال بارداری موفق را افزایش دهد. همچنین در مواردی که اختلالات انعقادی خون عامل سقط های مکرر شناخته شود، تجویز داروهایی مانند آسپرین و هپارین که از لخته شدن خون جلوگیری می کنند، می تواند در درمان این مشکل مؤثر واقع شود.
آمادگی برای بارداری پس از تجربه سقط جنین
بسیاری از زنان پس از تجربه سقط جنین، نگران باروری آینده خود می‌شوند. سقط می‌تواند به دو صورت عمدی یا خودبخودی روی دهد. سقط عمدی معمولاً بر اساس توصیه پزشک و برای حفظ سلامت مادر یا پایان دادن به بارداری جنین با نقص یا معلولیت صورت می‌گیرد. از طرف دیگر، سقط خودبخودی یا ناخواسته بدون هشدار قبلی و به دلایلی مانند ضربه به رحم، ضعف ماهیچه‌های رحم، مشکلات جفتی، دیابت بارداری و غیره اتفاق می‌افتد.
مطالعات نشان داده‌اند که سقط جنین تأثیر منفی بر باروری ندارد و اغلب زنانی که سقط داشته‌اند، می‌توانند بارداری سالمی را تجربه کنند. نکته مهم، شناسایی و درمان عامل زمینه‌ای سقط قبل از تلاش برای بارداری مجدد است. با رفع این مشکلات تحت نظارت متخصص زنان و زایمان، امکان بارداری مجدد حتی چند هفته پس از سقط فراهم می‌شود.
میزان باروری پس از یک سقط جنین
احتمال بارداری موفق پس از سقط جنین بستگی به نوع سقط و وضعیت سلامت مادر دارد. تجربیات نشان می‌دهند که شانس بارداری پس از سقط دارویی یا کورتاژ بسیار بیشتر از سقط جراحی است، زیرا در موارد نادر، جراحی می‌تواند منجر به ایجاد زخم در دیواره رحم شود که خود عامل خطری برای سقط‌های آتی محسوب می‌گردد.
اگرچه معمولاً بارداری پس از سقط خودبخودی مشکلی ندارد، اما در صورت وجود یک بیماری زمینه‌ای یا نقص ژنتیکی، احتمال سقط مجدد در بارداری آینده حدود 20 درصد است. این آمار پس از دو سقط متوالی به 28 درصد و پس از سه یا بیشتر سقط پشت سر هم، به حدود 43 درصد افزایش می‌یابد.
بنابراین، برای زنانی که سابقه سقط‌های مکرر دارند، مشورت با یک متخصص زنان و زایمان قبل از تلاش برای بارداری ضروری است. منابع آنلاین تحت عنوان های “بارداری زودهنگام پس از سقط”، “بارداری دو هفته پس از سقط” و “بارداری یک ماه پس از سقط” می‌توانند اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه دهند.
چه مدت باید پس از سقط جنین صبر کرد تا بارداری مجدد؟
پس از سقط جنین، زمان لازم برای آمادگی بدن جهت بارداری مجدد، متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. خونریزی ناشی از سقط معمولاً تا دو هفته یا بیشتر ادامه می‌یابد و در این مدت، برقراری رابطه جنسی به دلیل خطر عفونت رحمی توصیه نمی‌شود. با این حال، تخمک‌گذاری می‌تواند حدود دو هفته پس از سقط رخ دهد که به معنای امکان بارداری قبل از قاعدگی بعدی است.
یکی از عوامل تأثیرگذار بر زمان تخمک‌گذاری، مدت بارداری قبل از سقط است. هرچه بارداری طولانی‌تر باشد، امکان دارد به دلیل تغییرات هورمونی، تخمک‌گذاری تا چند هفته پس از سقط به تأخیر بیفتد. بنابراین، اگرچه بارداری دو هفته یا یک ماه پس از سقط برای بسیاری از زنان ممکن است، اما بهترین زمان برای بارداری مجدد باید توسط پزشک متخصص تعیین شود. این امر به شرایط جسمی و روانی زن و همسرش برای آمادگی بارداری جدید نیز بستگی دارد.
پس از اولین سقط جنین، معمولاً نیازی به صبر کردن طولانی برای بارداری مجدد نیست. اما پس از دو یا چند سقط متوالی، پزشک ممکن است انجام آزمایشات و مداخلات درمانی مانند هورمون‌درمانی را جهت افزایش شانس بارداری موفق بعدی توصیه کند. در مورد سقط دارویی نیز باید با پزشک معالج مشورت شود تا وضعیت بدن به حالت عادی بازگردد.
احتمال رخداد مجدد سقط جنین پس از یک بار تجربه آن
اکثر سقط های جنینی در سه ماهه اول بارداری رخ می دهند و معمولاً ناشی از مشکلات جنین و تخمک لقاح یافته می باشند، نه مشکلات مادری. اگرچه بسیاری از زوجین پس از تجربه سقط جنین، نگران تکرار این اتفاق هستند، اما خوشبختانه اکثریت قریب به اتفاق افرادی که در سه ماهه اول دچار سقط شده اند، می توانند به راحتی مجدداً باردار شده و نوزاد سالمی را به دنیا آورند.
در صورتی که پزشک تشخیص دهد سقط جنین ناشی از یک مشکل خاص بوده است، معمولاً پس از دو یا سه مورد سقط متوالی، شما را به یک متخصص زنان ارجاع می دهد. این متخصص با انجام آزمایشات تشخیصی، وجود مشکلات شناخته شده را در شما بررسی می کند تا بتوانید تحت نظر ایشان اقدام به بارداری مجدد نمایید.
مراجعه به متخصص زنان و بارداری تحت نظر وی، در موارد زیر توصیه می شود:
- دو مورد سقط جنین متوالی
- سن مادر بالای 35 سال
- وجود بیماری های مزمن مانند دیابت یا فشارخون
- سابقه مشکلات باروری در زن یا شوهر
مدیریت روانی پس از یک سقط جنین
پس از تجربه یک سقط جنین، کنترل احساسات و نگرانی های ذهنی در بارداری بعدی ممکن است چالش برانگیز باشد. با این حال، حفظ آرامش و تمرکز بر سلامت خود و جنین می تواند کمک شایانی در این مسیر باشد. رعایت نکات زیر ممکن است به شما کمک کند تا بارداری آینده را با آرامش بیشتری سپری کنید:
- لزومی ندارد بلافاصله خبر بارداری را به اطرافیان اعلام کنید. صبر کنید تا از گذر موفق سه ماهه اول اطمینان حاصل شود. البته افرادی را که حضورشان برای حمایت از شما ضروری است، مطلع سازید.
- گوش دادن به توصیه های اطرافیان طبیعی است، اما در نهایت دستورات پزشک معالج و تصمیم خود و همسرتان را در اولویت قرار دهید.
- اگر احساس کردید نیاز به کمک روحی-روانی دارید، با پزشکتان صحبت کرده و درخواست معرفی یک مشاور را بنمایید. همچنین از تکنیک های آرامش بخش مانند مدیتیشن و تن آرامی می توانید بهره بگیرید.
راهکارهای افزایش موفقیت بارداری بعد از سقط
پس از تجربه سقط جنین، برای آمادگی بدن و افزایش شانس بارداری موفق آینده، اقدامات و مراحل خاصی باید انجام شود. برخی پزشکان توصیه می‌کنند تا پایان اولین دوره قاعدگی پس از سقط صبر کنید. اما در موارد سقط به دلایل پزشکی، ممکن است پیش از تلاش برای بارداری مجدد، ارزیابی‌های کاملی شامل آزمایشات خون، ژنتیک، سونوگرافی، هیستروسکوپی، هیستروسالپنگوگرافی و ام‌آرآی برای بررسی مشکلات احتمالی انجام شود.
در صورتی که علت سقط قبلی شناسایی نشود، نباید امید را از دست داد، زیرا اکثر زنان با سابقه سقط‌های مکرر، در نهایت موفق به بارداری سالم می‌شوند. اقداماتی مانند انتخاب سبک زندگی سالم، مصرف مکمل‌های ویتامینی و اسیدفولیک، و اجتناب از مصرف الکل، سیگار، کافئین زیاد و داروهای خودسرانه می‌تواند در آمادگی برای بارداری موفق بعدی مؤثر باشد.
علائم بارداری پس از سقط معمولاً تفاوت چندانی با علائم بارداری عادی ندارد و شامل تحریک‌پذیری سینه‌ها، تغییر حس بویایی و چشایی، تهوع، خستگی و عدم قاعدگی است. اگر تا شش هفته پس از سقط، قاعدگی رخ ندهد، انجام تست بارداری خانگی توصیه می‌شود. در صورت مثبت بودن تست، مراجعه به پزشک برای تأیید وضعیت بارداری از طریق آزمایش خون ضروری است.
سایر خدمات قابل ارائه در این زمینه
مهم است درک کنید که گاهی اوقات سقط جنین اجتناب ناپذیر است. حدود نیمی از سقط جنین ها به دلیل مشکلات ژنتیکی موسوم به ناهنجاری های کروموزومی رخ می دهند. زنان بالای 35 سال نیز در معرض خطر بیشتری برای سقط قرار دارند زیرا با افزایش سن، تخمک ها بیشتر دچار نقص کروموزومی می شوند. با این حال، داشتن سبک زندگی سالم می تواند به حفظ بارداری سالم کمک کند.
- سعی کنید مایعات کافی بنوشید و از رژیم غذایی متعادلی پیروی کنید. توصیه می شود زنان باردار در سه ماهه دوم بارداری، روزانه 10 لیوان آب و 300 کالری بیشتر مصرف کنند.
- در دوران بارداری، مصرف روزانه مولتی ویتامین حاوی اسید فولیک توصیه می شود تا به تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن کمک کند.
- فعالیت بدنی متوسط مانند 150 دقیقه در هفته را دنبال کنید. پیاده روی، شنا، یوگا و پیلاتس گزینه های مناسبی هستند. اما از فعالیت هایی که خطر برخورد، سقوط یا گرمای شدید دارند، باید اجتناب کرد. (برای دستورالعمل های دقیق، با پزشک معالج خود مشورت کنید.)
- از مصرف الکل، نیکوتین، مواد مخدر و کافئین بیش از حد خودداری کنید. یک فنجان 12 اونسی (200 میلی گرم) از نوشیدنی های کافئین دار قابل قبول است.
- به معاینات پیش از زایمان مراجعه کنید و هرگونه نگرانی در مورد سلامت خود یا جنین را با پزشک در میان بگذارید.
- به سایر جنبه های سلامتی خود نیز توجه کنید، مانند کنترل بیماری های مزمن و مصرف داروها طبق دستور پزشک.
در کنار سلامت جسمی، به سلامت روان خود نیز اهمیت دهید. اگر دچار اضطراب یا افسردگی هستید، جستجوی کمک لازم ضرور است. یک روانپزشک می تواند به شما کمک کند احساسات خود را بهتر درک و مدیریت کنید. همچنین می توانید با همسر، دوستان نزدیک یا اعضای خانواده در این باره گفتگو کنید.
زمان مناسب مراجعه به پزشک بعد از سقط جنین
پس از یک سقط جنین، عجله برای بارداری مجدد توصیه نمی شود. گرچه معمولا دو هفته بعد از پایان خونریزی ناشی از سقط، امکان بارداری دوباره وجود دارد، اما اگر مشکلات زمینه ای وجود داشته باشد، خطر سقط مجدد افزایش می یابد. این امر می تواند تاثیر نامطلوبی بر سلامت جسمی و روانی شما داشته باشد. بنابراین، مشورت با یک متخصص زنان و زایمان قبل از تصمیم گیری برای بارداری مجدد ضروری است.
در صورتی که امکان مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، گزینه مناسبی استفاده از خدمات مشاوره آنلاین از طریق صدها پزشک متخصص زنان و زایمان است. می توانید از طریق تلفن یا ارسال متن، مشکلات خود را مطرح کرده و از بهترین توصیه های پزشکان آنلاین در این زمینه بهره مند شوید.یکی از مراکز مطرح کلینیک ناباروری رستاک است و یکی از مراکز مجهز و مدرن است که در زمینه بارداری به شما کمک خواهد کرد. در هر صورت، قبل از اقدام برای بارداری مجدد، کسب مشاوره و راهنمایی از یک متخصص زنان و زایمان امری ضروری و حیاتی است تا از سلامت شما و جنین آینده اطمینان حاصل شود.
